• Home
  • Works
  • Introduction Guide Collaboration Sponsors / Collaborators Copyrights Contact Imprint
Bibliothek der Kirchenväter
Search
DE EN FR
Works Thomas Aquinas (1225-1274)

Edition Hide
Summa theologiae

Articulus 4

Iª-IIae q. 83 a. 4 arg. 1

Ad quartum sic proceditur. Videtur quod praedictae potentiae non sint magis infectae quam aliae. Infectio enim originalis peccati magis videtur pertinere ad illam animae partem quae prius potest esse subiectum peccati. Haec autem est rationalis pars, et praecipue voluntas. Ergo ipsa est magis infecta per peccatum originale.

Iª-IIae q. 83 a. 4 arg. 2

Praeterea, nulla vis animae inficitur per culpam, nisi inquantum potest obedire rationi. Generativa autem non potest obedire, ut dicitur in I Ethic. Ergo generativa non est maxime infecta per originale peccatum.

Iª-IIae q. 83 a. 4 arg. 3

Praeterea, visus inter alios sensus est spiritualior et propinquior rationi, inquantum plures differentias rerum ostendit, ut dicitur in I Metaphys. Sed infectio culpae primo est in ratione. Ergo visus magis est infectus quam tactus.

Iª-IIae q. 83 a. 4 s. c.

Sed contra est quod Augustinus dicit, in XIV de Civ. Dei, quod infectio originalis culpae maxime apparet in motu genitalium membrorum, qui rationi non subditur. Sed illa membra deserviunt generativae virtuti in commixtione sexuum, in qua est delectatio secundum tactum, quae maxime concupiscentiam movet. Ergo infectio originalis peccati maxime pertinet ad ista tria, scilicet potentiam generativam, vim concupiscibilem et sensum tactus.

Iª-IIae q. 83 a. 4 co.

Respondeo dicendum quod illa corruptio praecipue infectio nominari solet, quae nata est in aliud transferri, unde et morbi contagiosi, sicut lepra et scabies et huiusmodi, infectiones dicuntur. Corruptio autem originalis peccati traducitur per actum generationis, sicut supra dictum est. Unde potentiae quae ad huiusmodi actum concurrunt, maxime dicuntur esse infectae. Huiusmodi autem actus deservit generativae, inquantum ad generationem ordinatur, habet autem in se delectationem tactus, quae est maximum obiectum concupiscibilis. Et ideo, cum omnes partes animae dicantur esse corruptae per peccatum originale, specialiter tres praedictae dicuntur esse corruptae et infectae.

Iª-IIae q. 83 a. 4 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod peccatum originale ex ea parte qua inclinat in peccata actualia, praecipue pertinet ad voluntatem, ut dictum est. Sed ex ea parte qua traducitur in prolem, pertinet propinque ad potentias praedictas, ad voluntatem autem remote.

Iª-IIae q. 83 a. 4 ad 2

Ad secundum dicendum quod infectio actualis culpae non pertinet nisi ad potentias quae moventur a voluntate peccantis. Sed infectio originalis culpae non derivatur a voluntate eius qui ipsam contrahit, sed per originem naturae, cui deservit potentia generativa. Et ideo in ea est infectio originalis peccati.

Iª-IIae q. 83 a. 4 ad 3

Ad tertium dicendum quod visus non pertinet ad actum generationis nisi secundum dispositionem remotam, prout scilicet per visum apparet species concupiscibilis. Sed delectatio perficitur in tactu. Et ideo talis infectio magis attribuitur tactui quam visui.

Translation Hide
Summe der Theologie

Vierter Artikel. Die begehrenden Vermögen, welche der Zeugung dienen, sind in höherem Grade angesteckt.

a) Dagegen spricht: I. Die Vermögen, die früher angesteckt sind, müssen es auch in höherem Grade sein. Das sind aber die Vermögen des vernünftigen Teiles. II. Keine Seelenkraft wird angesteckt, die nicht der Vernunft gehorchen kann. Das vermag aber nicht das Zeugungsvermögen, nach 1 Ethic. ult. III. Die Sehkraft ist geistiger wie alle anderen Sinne und steht der Vernunft näher. Also ist sie mehr angesteckt, wie der Tastsinn; da die Ansteckung vom vernünftigen Teile her beginnt. Auf der anderen Seite sagt Augustin (14. de civ. Dei 16. etc.): „Die Ansteckung, welche von der Erbschuld ausgeht, erscheint im höchsten Grade in der Bewegung der geschlechtlichen Glieder, die der Vernunft nicht folgt.“ Also ist die Ansteckung der Erbsünde am meisten zu sehen im Zeugungsvermögen, in der Begehrkraft und im Tastsinne; denn der Tastsinn nährt am meisten die Begierlichkeit.

b) Ich antworte; jenes Verderbnis wird als ansteckend bezeichnet, das von Natur aus geeignet ist, auf Anderes übertragen zu werden; deshalb werden der Aussatz, die Pest etc. als Ansteckungskrankheiten bezeichnet. Das Verderbnis aber der Erbsünde wird übertragen durch den Akt der Zeugung. Also werden jene Vermögen, die diesem Akte dienen als am meisten angesteckt bezeichnet. Diesem Akte aber dient das Zeugungsvermögen. Dieses schließt in sich ein das Ergötzen des Tastsinnes, den bedeutendsten Gegenstande der Begehrkraft. Und deshalb werden diese drei Kräfte als am meisten angesteckt bezeichnet.

c) I. Von seiten der Übertragung in den Sprößling gehört die Erbsünde am nächsten diesen drei Kräften an; dem Willen nur entfernterweise. II. Die Ansteckung der persönlichen aktuellen Schuld gehört nur jenen Vermögen an, die vom Willen aus in Bewegung gesetzt werden. Die Ansteckung, die von der Erbschuld ausgeht, leitet sich nicht vom Willen dessen ab, der sie empfängt; sondern von dem Ursprünge der Natur, welcher die Zeugungskraft dient; deshalb hat diese den größten Anteil an der Ansteckung. III. Die Sehkraft zeigt nur die Gestalt des ergötzenden, baren Gegenstandes; sie gehört also nur entfernt zur Erzeugung. Das Ergötzen vollendet sich im Gefühle und somit ist dieses mehr angesteckt wie das Sehen.

  Print   Report an error
  • Show the text
  • Bibliographic Reference
  • Scans for this version
Editions of this Work
Summa theologiae
Translations of this Work
Summe der Theologie

Contents

Faculty of Theology, Patristics and History of the Early Church
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Imprint
Privacy policy