• Accueil
  • Œuvres
  • Introduction Instructions Collaboration Sponsors / Collaborateurs Copyrights Contact Mentions légales
Bibliothek der Kirchenväter
Recherche
DE EN FR
Œuvres Thomas d'Aquin (1225-1274)

Edition Masquer
Summa theologiae

Articulus 2

Iª-IIae q. 93 a. 2 arg. 1

Ad secundum sic proceditur. Videtur quod lex aeterna non sit omnibus nota. Quia ut dicit apostolus, I ad Cor., quae sunt Dei, nemo novit nisi spiritus Dei. Sed lex aeterna est quaedam ratio in mente divina existens. Ergo omnibus est ignota nisi soli Deo.

Iª-IIae q. 93 a. 2 arg. 2

Praeterea, sicut Augustinus dicit, in libro de Lib. Arb., lex aeterna est qua iustum est ut omnia sint ordinatissima. Sed non omnes cognoscunt qualiter omnia sint ordinatissima. Non ergo omnes cognoscunt legem aeternam.

Iª-IIae q. 93 a. 2 arg. 3

Praeterea, Augustinus dicit, in libro de vera Relig., quod lex aeterna est de qua homines iudicare non possunt. Sed sicut in I Ethic. dicitur, unusquisque bene iudicat quae cognoscit. Ergo lex aeterna non est nobis nota.

Iª-IIae q. 93 a. 2 s. c.

Sed contra est quod Augustinus dicit, in libro de Lib. Arb., quod aeternae legis notio nobis impressa est.

Iª-IIae q. 93 a. 2 co.

Respondeo dicendum quod dupliciter aliquid cognosci potest, uno modo, in seipso; alio modo, in suo effectu, in quo aliqua similitudo eius invenitur; sicut aliquis non videns solem in sua substantia, cognoscit ipsum in sua irradiatione. Sic igitur dicendum est quod legem aeternam nullus potest cognoscere secundum quod in seipsa est, nisi solum beati, qui Deum per essentiam vident. Sed omnis creatura rationalis ipsam cognoscit secundum aliquam eius irradiationem, vel maiorem vel minorem. Omnis enim cognitio veritatis est quaedam irradiatio et participatio legis aeternae, quae est veritas incommutabilis, ut Augustinus dicit, in libro de vera Relig. Veritatem autem omnes aliqualiter cognoscunt, ad minus quantum ad principia communia legis naturalis. In aliis vero quidam plus et quidam minus participant de cognitione veritatis; et secundum hoc etiam plus vel minus cognoscunt legem aeternam.

Iª-IIae q. 93 a. 2 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod ea quae sunt Dei, in seipsis quidem cognosci a nobis non possunt, sed tamen in effectibus suis nobis manifestantur, secundum illud Rom. I, invisibilia Dei per ea quae facta sunt, intellecta, conspiciuntur.

Iª-IIae q. 93 a. 2 ad 2

Ad secundum dicendum quod legem aeternam etsi unusquisque cognoscat pro sua capacitate, secundum modum praedictum, nullus tamen eam comprehendere potest, non enim totaliter manifestari potest per suos effectus. Et ideo non oportet quod quicumque cognoscit legem aeternam secundum modum praedictum, cognoscat totum ordinem rerum, quo omnia sunt ordinatissima.

Iª-IIae q. 93 a. 2 ad 3

Ad tertium dicendum quod iudicare de aliquo potest intelligi dupliciter. Uno modo, sicut vis cognitiva diiudicat de proprio obiecto; secundum illud Iob XII, nonne auris verba diiudicat, et fauces comedentis saporem? Et secundum istum modum iudicii, philosophus dicit quod unusquisque bene iudicat quae cognoscit, iudicando scilicet an sit verum quod proponitur. Alio modo, secundum quod superior iudicat de inferiori quodam practico iudicio, an scilicet ita debeat esse vel non ita. Et sic nullus potest iudicare de lege aeterna.

Traduction Masquer
Summe der Theologie

Zweiter Artikel. Das ewige Gesetz ist allen bekannt.

a) Das scheint zu viel behauptet. Denn: I. 1. Kor. 2. heißt es: „Was Gottes ist, weiß niemand wie der Geist Gottes.“ Das ewige Gesetz aber ist innerhalb der göttlichen Vernunft. II. „Vermittelst des ewigen Gesetzes ist es gerecht, daß Alles im höchsten Grade geordnet sei,“ sagt Augustin. (1. de lib. arbitr. 6.) Nicht alle aber erkennen, wie Alles im höchsten Grade geordnet ist. III. „Über das ewige Gesetz können die Menschen nicht urteilen,“ schreibt wieder Augustin (de vera Rel. 31.): „Ein Jeder aber urteilt über das, was er kennt“ sagt Aristoteles. (1 Ethic. 3.) Also. Auf der anderen Seite schreibt Augustin (1. de lib. arbitr. 6.): „Die Kenntnis des ewigen Gesetzes ist uns eingeprägt.“

b) Ich antworte, daß etwas 1. in sich selber gekannt werden kann; und so kann nur Gott oder die Seligen das göttliche Gesetz erkennen; — 2. in seiner Wirkung, je nachdem darin eine Ähnlichkeit der wirkenden Ursache durchstrahlt, wie jemand, der die Sonne ihrer Substanz nach nicht kennt, sie trotzdem erkennt vermittelst der von ihr ausgehenden Strahlen. Und so kennt jede vernünftige Kreatur das ewige Gesetz. Denn jede Kenntnis der Wahrheit ist ein Ausstrahlen vom ewigen Gesetze und ein Teilnehmen an selbem, das da unverrückbare Wahrheit ist. Die Wahrheit aber erkennen in etwa alle, zum mindesten soweit es auf die ersten allgemeinen Grundprincipien des natürlichen Rechtes ankommt; und vom Übrigen weiß der eine mehr, der andere minder. Und demgemäß ist allen mehr oder minder das ewige Gesetz bekannt.

c) I. Was Gottes ist wird nach Röm. 1, 20. vermittelst der Wirkungen offenbar; wenn es auch nicht an sich geschaut wird. II. Keiner kann das ewige Gesetz voll erschöpfend begreifen, wenn auch jeder gemäß seiner Fassungskraft es erkennt. Denn es wird nicht in seiner ganzen Fülle offenbart durch die Wirkungen. Also braucht nicht jeder die ganze geregelte Ordnung der Dinge zu erkennen. III. Urteilen über etwas geschieht in zweifacher Weise: 1. wie jede Erkenntniskraft urteilt und unterscheidet betreffs des ihr eigenen Gegenstandes, nach Job 12.: „Unterscheidet nicht das Ohr die Worte und der Gaumen des essenden den Geschmack?“ Und danach gilt das Wort des Aristoteles, indem nämlich jeder urteilt, ob wahr ist das, was vorgelegt wird. Dann urteilt 2. der Obere über den Untergebenen, ob etwas so gethan werden müsse wie der Untergebene es thun will. Und in dieser Weise darf niemand urteilen über das ewige Gesetz.

  Imprimer   Rapporter une erreur
  • Afficher le texte
  • Référence bibliographique
  • Scans de cette version
Les éditions de cette œuvre
Summa theologiae
Traductions de cette œuvre
Summe der Theologie

Table des matières

Faculté de théologie, Patristique et histoire de l'Église ancienne
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Mentions légales
Politique de confidentialité