• Accueil
  • Œuvres
  • Introduction Instructions Collaboration Sponsors / Collaborateurs Copyrights Contact Mentions légales
Bibliothek der Kirchenväter
Recherche
DE EN FR
Œuvres Thomas d'Aquin (1225-1274)

Edition Masquer
Summa theologiae

Articulus 1

Iª-IIae q. 101 a. 1 arg. 1

Ad primum sic proceditur. Videtur quod ratio praeceptorum caeremonialium non in hoc consistat quod pertinent ad cultum Dei. In lege enim veteri dantur Iudaeis quaedam praecepta de abstinentia ciborum, ut patet Levit. XI; et etiam de abstinendo ab aliquibus vestimentis, sicut illud Levit. XIX, vestem quae ex duobus texta est, non indueris; et iterum quod praecipitur Num. XV, ut faciant sibi fimbrias per angulos palliorum. Sed huiusmodi non sunt praecepta moralia, quia non manent in nova lege. Nec etiam iudicialia, quia non pertinent ad iudicium faciendum inter homines. Ergo sunt caeremonialia. Sed in nullo pertinere videntur ad cultum Dei. Ergo non est ratio caeremonialium praeceptorum quod pertineant ad cultum Dei.

Iª-IIae q. 101 a. 1 arg. 2

Praeterea, dicunt quidam quod praecepta caeremonialia dicuntur illa quae pertinent ad solemnitates, quasi dicerentur a cereis, qui in solemnitatibus accenduntur. Sed multa alia sunt pertinentia ad cultum Dei praeter solemnitates. Ergo non videtur quod praecepta caeremonialia ea ratione dicantur, quia pertinent ad cultum Dei.

Iª-IIae q. 101 a. 1 arg. 3

Praeterea, secundum quosdam praecepta caeremonialia dicuntur quasi normae, idest regulae, salutis, nam chaire in Graeco idem est quod salve. Sed omnia praecepta legis sunt regulae salutis, et non solum illa quae pertinent ad Dei cultum. Ergo non solum illa praecepta dicuntur caeremonialia quae pertinent ad cultum Dei.

Iª-IIae q. 101 a. 1 arg. 4

Praeterea, Rabbi Moyses dicit quod praecepta caeremonialia dicuntur quorum ratio non est manifesta. Sed multa pertinentia ad cultum Dei habent rationem manifestam, sicut observatio sabbati, et celebratio phase et Scenopegiae, et multorum aliorum, quorum ratio assignatur in lege. Ergo caeremonialia non sunt quae pertinent ad cultum Dei.

Iª-IIae q. 101 a. 1 s. c.

Sed contra est quod dicitur Exod. XVIII, esto populo in his quae ad Deum pertinent, ostendasque populo caeremonias et ritum colendi.

Iª-IIae q. 101 a. 1 co.

Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, caeremonialia praecepta determinant praecepta moralia in ordine ad Deum, sicut iudicialia determinant praecepta moralia in ordine ad proximum. Homo autem ordinatur ad Deum per debitum cultum. Et ideo caeremonialia proprie dicuntur quae ad cultum Dei pertinent. Ratio autem huius nominis posita est supra, ubi praecepta caeremonialia ab aliis sunt distincta.

Iª-IIae q. 101 a. 1 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod ad cultum Dei pertinent non solum sacrificia et alia huiusmodi, quae immediate ad Deum ordinari videntur, sed etiam debita praeparatio colentium Deum ad cultum ipsius, sicut etiam in aliis quaecumque sunt praeparatoria ad finem, cadunt sub scientia quae est de fine. Huiusmodi autem praecepta quae dantur in lege de vestibus et cibis colentium Deum, et aliis huiusmodi, pertinent ad quandam praeparationem ipsorum ministrantium, ut sint idonei ad cultum Dei, sicut etiam specialibus observantiis aliqui utuntur qui sunt in ministerio regis. Unde etiam sub praeceptis caeremonialibus continentur.

Iª-IIae q. 101 a. 1 ad 2

Ad secundum dicendum quod illa expositio nominis non videtur esse multum conveniens, praesertim cum non multum inveniatur in lege quod in solemnitatibus cerei accenderentur, sed in ipso etiam candelabro lucernae cum oleo olivarum praeparabantur, ut patet Lev. XXIV. Nihilominus tamen potest dici quod in solemnitatibus omnia illa quae pertinebant ad cultum Dei, diligentius observabantur, et secundum hoc, in observatione solemnitatum omnia caeremonialia includuntur.

Iª-IIae q. 101 a. 1 ad 3

Ad tertium dicendum quod nec illa expositio nominis videtur esse multum conveniens, nomen enim caeremoniae non est Graecum, sed Latinum. Potest tamen dici quod, cum salus hominis sit a Deo, praecipue illa praecepta videntur esse salutis regulae, quae hominem ordinant ad Deum. Et sic caeremonialia dicuntur quae ad cultum Dei pertinent.

Iª-IIae q. 101 a. 1 ad 4

Ad quartum dicendum quod illa ratio caeremonialium est quodammodo probabilis, non quod ex eo dicuntur caeremonialia quia eorum ratio non est manifesta; sed hoc est quoddam consequens. Quia enim praecepta ad cultum Dei pertinentia oportet esse figuralia, ut infra dicetur, inde est quod eorum ratio non est adeo manifesta.

Traduction Masquer
Summe der Theologie

Erster Artikel. Der innere maßgebende Grund dieser Vorschriften besteht darin, daß sie zum Kulte Gottes gehören.

a) Dem steht entgegen: I. Im Alten Gesetze werden nach Lev. 11. Vorschriften gegeben über die Enthaltsamkeit von Speisen; nach Lev. 19,19. über die Enthaltsamkeit von gewissen Kleidern oder über das Anfertigen derselben nach Num. 15, 38. Das sind aber keine Moralvorschriften, denn sie bleiben nicht im Neuen Bunde; es sind keine richterlichen Vorschriften, denn sie haben mit einem Urteile gegenüber den Menschen nichts zu thun. Also sind es Ceremonialvorschriften, die nicht den Kult Gottes angehen. II. Manche meinen, die Ceremonialvorschriften werden so genannt, weil sie sich auf die großen Feierlichkeiten bezogen, bei denen cerei, Kerzen, angezündet worden. Vieles Andere aber gehört zum Kulte Gottes als die Feierlichkeiten. III. Andere meinen, diese Vorschriften werden von den Ceremonien her genannt, weil Cere — χαῖρε ist, nämlich weil sie Vorschriften des Heiles gewesen. Dies waren aber alle Vorschriften im Alten Bunde; und nicht bloß die auf den göttlichen Kult bezüglichen. IV. Rabbi Moses (in lib. Dux errant. cap. 27 et 28) sagt: „Ceremonialvorschriften würden genannt solche, deren Grund nicht offenbar vorläge.“ Das ist aber bei vielen Vorschriften der Fall. Und hinwiederum haben viele Ceremonialvorschriften einen offenbaren Grund, wie die Sabbathsruhe, die Osterfeier etc. Auf der anderen Seite heißt es Exod. 18, 19.: „Sei dem Volke behilflich in dem, was sich auf Gott bezieht…. und zeige dem Volke die Ceremonien und den Ritus in der Gottesverehrung.“

b) Ich antworte, daß die Ceremonialvorschriften nähere Bestimmungen sind zu den Moralgesetzen mit Beziehung auf Gott, während die richterlichen Vorschriften dies sind mit Beziehung auf die Mitmenschen. Zu Gott aber wird der Mensch bezogen durch den gebührenden Kult. Also ist der innere maßgebende Grund der Ceremonialvorschriften recht eigentlich der Kult Gottes.

c) I. Nicht nur Opfer und Sakramente und Ähnliches sind inbegriffen im Kulte Gottes, sondern auch die Vorbereitung derer, die Gott verehren, zu dessen Kult; wie ja auch überall sonst die nämliche Wissenschaft auf den betreffenden Zweck geht und auf die Vorbereitung dazu oder das Zweckdienliche. Dergleichen Vorschriften aber wie die über Kleider und Speisen sind vorbereitende Vorschriften für die Diener im Heiligtume, damit sie geeignet seien für den Dienst oder Kult Gottes; wie ja auch dies statthat bei den Dienern am Hofe eines Königs. II. Diese Erklärung des Namens ist wenig zulässig; denn wir finden nicht, daß bei den Festlichkeiten Wachskerzen angezündet wurden. Vielmehr wurden im Leuchter selber Lampen mit Olivenöl vorbereitet, Lev. 24. Jedoch werden auch so in der Beobachtung der Feierlichkeiten alle Ceremonien eingeschlossen. III. Der Name „Ceremonie“ ist lateinisch, nicht griechisch. Jedoch auch so sind die Ceremonialvorschriften im besonderen Grade Heilsvorschriften, weil sie sich auf Gott beziehen. IV. Dieser Grund für die Ceremonialvorschriften ist einigermaßen wahrscheinlich; nicht als ob sie deshalb so genannt würden, weil ihr Grund nicht offenbar gewesen wäre, sondern dies ist eine Folge davon daß diese Vorschriften figürlich sein mußten und somit ihr Grund nicht offenbar vorlag.

  Imprimer   Rapporter une erreur
  • Afficher le texte
  • Référence bibliographique
  • Scans de cette version
Les éditions de cette œuvre
Summa theologiae
Traductions de cette œuvre
Summe der Theologie

Table des matières

Faculté de théologie, Patristique et histoire de l'Église ancienne
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Mentions légales
Politique de confidentialité