Edition
ausblenden
Summa theologiae
Articulus 3
IIª-IIae q. 35 a. 3 arg. 1
Ad tertium sic proceditur. Videtur quod acedia non sit peccatum mortale. Omne enim peccatum mortale contrariatur praecepto legis Dei. Sed acedia nulli praecepto contrariari videtur, ut patet discurrenti per singula praecepta Decalogi. Ergo acedia non est peccatum mortale.
IIª-IIae q. 35 a. 3 arg. 2
Praeterea, peccatum operis in eodem genere non est minus quam peccatum cordis. Sed recedere opere ab aliquo spirituali bono in Deum ducente non est peccatum mortale, alioquin mortaliter peccaret quicumque consilia non observaret. Ergo recedere corde per tristitiam ab huiusmodi spiritualibus operibus non est peccatum mortale. Non ergo acedia est peccatum mortale.
IIª-IIae q. 35 a. 3 arg. 3
Praeterea, nullum peccatum mortale in viris perfectis invenitur. Sed acedia invenitur in viris perfectis, dicit enim Cassianus, in Lib. X de institutis coenobiorum, quod acedia est solitariis magis experta, et in eremo commorantibus infestior hostis ac frequens. Ergo acedia non est peccatum mortale.
IIª-IIae q. 35 a. 3 s. c.
Sed contra est quod dicitur II ad Cor. VII, tristitia saeculi mortem operatur. Sed huiusmodi est acedia, non enim est tristitia secundum Deum, quae contra tristitiam saeculi dividitur, quae mortem operatur. Ergo est peccatum mortale.
IIª-IIae q. 35 a. 3 co.
Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, peccatum mortale dicitur quod tollit spiritualem vitam, quae est per caritatem, secundum quam Deus nos inhabitat, unde illud peccatum ex suo genere est mortale quod de se, secundum propriam rationem, contrariatur caritati. Huiusmodi autem est acedia. Nam proprius effectus caritatis est gaudium de Deo, ut supra dictum est, acedia autem est tristitia de bono spirituali inquantum est bonum divinum. Unde secundum suum genus acedia est peccatum mortale. Sed considerandum est in omnibus peccatis quae sunt secundum suum genus mortalia quod non sunt mortalia nisi quando suam perfectionem consequuntur. Est autem consummatio peccati in consensu rationis, loquimur enim nunc de peccato humano, quod in actu humano consistit, cuius principium est ratio. Unde si sit inchoatio peccati in sola sensualitate, et non pertingat usque ad consensum rationis, propter imperfectionem actus est peccatum veniale. Sicut in genere adulterii concupiscentia quae consistit in sola sensualitate est peccatum veniale; si tamen pervenitur usque ad consensum rationis, est peccatum mortale. Ita etiam et motus acediae in sola sensualitate quandoque est, propter repugnantiam carnis ad spiritum, et tunc est peccatum veniale. Quandoque vero pertingit usque ad rationem, quae consentit in fugam et horrorem et detestationem boni divini, carne omnino contra spiritum praevalente. Et tunc manifestum est quod acedia est peccatum mortale.
IIª-IIae q. 35 a. 3 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod acedia contrariatur praecepto de sanctificatione sabbati, in quo, secundum quod est praeceptum morale, praecipitur quies mentis in Deo, cui contrariatur tristitia mentis de bono divino.
IIª-IIae q. 35 a. 3 ad 2
Ad secundum dicendum quod acedia non est recessus mentalis a quocumque spirituali bono, sed a bono divino, cui oportet mentem inhaerere ex necessitate. Unde si aliquis contristetur de hoc quod aliquis cogit eum implere opera virtutis quae facere non tenetur, non est peccatum acediae, sed quando contristatur in his quae ei imminent facienda propter Deum.
IIª-IIae q. 35 a. 3 ad 3
Ad tertium dicendum quod in viris sanctis inveniuntur aliqui imperfecti motus acediae, qui tamen non pertingunt usque ad consensum rationis.
Übersetzung
ausblenden
Summe der Theologie
Dritter Artikel. Die geistige Trauer ist eine schwere Sünde.
a) Dies ist nicht der Fall. Denn: I. Es besteht kein Gebot, das diese Trauer verbiete. II. Von einem geistigen Gute zurücktreten, indem man nichts thatsächlich, um es zu erlangen, thut, ist keine Todsünde. Sonst würde ja jeder schwer sündigen, der die evangelischen Räte nicht beobachtete. Also im Herzen von einem solchen geistigen Gute zurücktreten, wie das die Trauer thut, kann ebenfalls keine Todsünde sein. III. Keine Todsünde ist in den vollkommenen Seelen. Kassian aber sagt (l. c. c. 1.): „Die Einsiedler sind in höherem Grade von der geistigen Trauer betroffen; sie ist für die Wüstenbewohner ein häufigerer und lästigerer Feind.“ Auf der anderen Seite heißt es 2. Kor. 7.: „Die weltliche Trauer wirkt den Tod.“
b) Ich antworte, Todsünde werde eine Sünde deshalb genannt, weil sie das Leben der Seele hinwegnimmt, welches von der Liebe kommt. Welche Sünde auch immer also in ihrer ganzen „Art“, an und für sich, der heiligen Liebe zuwider ist, das ist eine Todsünde. Da nun die geistige Trauer unmittelbar der eigensten Wirkung der heiligen Liebe, der Freude am göttlichen Gute nämlich, entgegensteht, so ist sie ihrer ganzen „Art“ nach eine Todsünde. Dabei ist jedoch zu erwägen, daß solche Sünden nur dann wirklich Todsünden sind, wenn sie als vollendete dastehen. Die Vollendung einer menschlichen Sünde aber besteht in der Zustimmung der Vernunft. Fängt also eine solche Sünde bloß an im sinnlichen Teile und gelangt nicht zur vollen Zustimmung der Vernunft, so ist da wegen des Unfertigen im Akte nur läßliche Sünde. So ist ja die Bewegung in der Sinnlichkeit im Bereiche der „Art“ Ehebruch, sobald diese Bewegung da stehen bleibt, nur läßliche Sünde; und erst wenn die Vernunft voll zustimmt, wird es eine Todsünde. Bleibt also die Bewegung der geistigen Trauer in der Sinnlichkeit stehen wegen des Widerspruches des Fleisches zum Geiste, so ist sie nur läßliche Sünde. Stimmt aber die Vernunft bei zur Flucht, zum Schrecken, zum Abscheu vor dem göttlichen Gute, so ist da offenbar Todsünde.
c) I. Das dritte Gebot befiehlt die Ruhe des Geistes in Gott. Dagegen sündigt die geistige Trauer. II. Die geistige Trauer flieht nicht vor jedem geistigen Gute, sondern präcis vor dem göttlichen, dem der Geist notwendig anhängen muß. Wenn also jemand traurig ist über das, was er wegen Gott thun muß, das ist die geistige Trauer; nicht um jedes geistige Gut handelt es sich. III. Unfertige Bewegungen zur Trauer hin finden sich in geistigen Männern, wozu die Vernunft nicht beistimmt.