• Home
  • Works
  • Introduction Guide Collaboration Sponsors / Collaborators Copyrights Contact Imprint
Bibliothek der Kirchenväter
Search
DE EN FR
Works Thomas Aquinas (1225-1274)

Edition Hide
Summa theologiae

Articulus 2

IIª-IIae q. 52 a. 2 arg. 1

Ad secundum sic proceditur. Videtur quod donum consilii non respondeat convenienter virtuti prudentiae. Inferius enim in suo supremo attingit id quod est superius, ut patet per Dionysium, VII cap. de Div. Nom., sicut homo attingit Angelum secundum intellectum. Sed virtus cardinalis est inferior dono, ut supra habitum est. Cum ergo consilium sit primus et infimus actus prudentiae, supremus autem actus eius est praecipere, medius autem iudicare; videtur quod donum respondens prudentiae non sit consilium, sed magis iudicium vel praeceptum.

IIª-IIae q. 52 a. 2 arg. 2

Praeterea, uni virtuti sufficienter auxilium praebetur per unum donum, quia quanto aliquid est superius tanto est magis unitum, ut probatur in libro de causis. Sed prudentiae auxilium praebetur per donum scientiae, quae non solum est speculativa, sed etiam practica, ut supra habitum est. Ergo donum consilii non respondet virtuti prudentiae.

IIª-IIae q. 52 a. 2 arg. 3

Praeterea, ad prudentiam proprie pertinet dirigere, ut supra habitum est. Sed ad donum consilii pertinet quod homo dirigatur a Deo, sicut dictum est. Ergo donum consilii non pertinet ad virtutem prudentiae.

IIª-IIae q. 52 a. 2 s. c.

Sed contra est quod donum consilii est circa ea quae sunt agenda propter finem. Sed circa haec etiam est prudentia. Ergo sibi invicem correspondent.

IIª-IIae q. 52 a. 2 co.

Respondeo dicendum quod principium motivum inferius praecipue adiuvatur et perficitur per hoc quod movetur a superiori motivo principio, sicut corpus in hoc quod movetur a spiritu. Manifestum est autem quod rectitudo rationis humanae comparatur ad rationem divinam sicut principium motivum inferius ad superius, ratio enim aeterna est suprema regula omnis humanae rectitudinis. Et ideo prudentia, quae importat rectitudinem rationis, maxime perficitur et iuvatur secundum quod regulatur et movetur a spiritu sancto. Quod pertinet ad donum consilii, ut dictum est. Unde donum consilii respondet prudentiae, sicut ipsam adiuvans et perficiens.

IIª-IIae q. 52 a. 2 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod iudicare et praecipere non est moti, sed moventis. Et quia in donis spiritus sancti mens humana non se habet ut movens, sed magis ut mota, ut supra dictum est; inde est quod non fuit conveniens quod donum correspondens prudentiae praeceptum diceretur vel iudicium, sed consilium, per quod potest significari motio mentis consiliatae ab alio consiliante.

IIª-IIae q. 52 a. 2 ad 2

Ad secundum dicendum quod scientiae donum non directe respondet prudentiae, cum sit in speculativa, sed secundum quandam extensionem eam adiuvat. Donum autem consilii directe respondet prudentiae, sicut circa eadem existens.

IIª-IIae q. 52 a. 2 ad 3

Ad tertium dicendum quod movens motum ex hoc quod movetur movet. Unde mens humana ex hoc ipso quod dirigitur a spiritu sancto, fit potens dirigere se et alios.

Translation Hide
Summe der Theologie

Zweiter Artikel. Die Gabe des Rates entspricht der Tugend der Klugheit.

a) Dies wird geleugnet. Denn: I. „Das Niedrigere berührt in seinem höchsten Teile das höher Stehende,“ heißt es bei Dionysius (7. de div. nom.), wie der Mensch in seinem Höchsten den Engel berührt, nämlich in der Vernunft. Nun ist die Tugend der Klugheit tiefer wie die Gabe des heiligen Geistes; nicht aber ihr Höchstes, sondern ihr Niedrigstes ist das „gute Beraten“, ihr Höchstes ist ja das Vorschreiben. Also entspricht nicht dem „Beraten“ und somit nicht der Klugheit die Gabe des Rates. II. Bereits die Gabe der Wissenschaft steht der Klugheit bei. Also ist die Gabe des Rates für die Klugheit überflüssig. III. „Leiten“ gehört zur Klugheit. Zur Gabe des Rates aber gehört, daß der Mensch von Gott geleitet werde und nicht selber leite. Auf der anderen Seite beschäftigt sich die Gabe des Rates mit dem Zweckdienlichen. Darauf ist aber die Klugheit gerichtet.

b) Ich antworte, das niedrigere Princip werde vollendet dadurch, daß es vom höheren Princip in Thätigkeit gesetzt oder bewegt wird; wie z. B. der Körper dadurch daß ihn die Seele belebt. Die menschliche Vernunft steht aber offenbar zur göttlichen im Verhältnisse des niedrigeren Princips zum höheren; denn die göttliche Vernunft ist die höchste Regel für die menschliche Geradheit. Also wird die Klugheit, welche die Geradheit der Vernunft besagt, im höchsten Grade unterstütztund vollendet dadurch, daß sie vom heiligen Geiste geregelt und bewegt wird. Letzteres aber entspricht der Gabe des Rates. Also entspricht letztere der Klugheit.

c) I. Urteilen und Vorschreiben ist Sache des regelnden und bewegenden. Durch die göttlichen Gaben aber wird der Mensch geregelt und bewegt von seiten des heiligen Geistes. Also durfte die Gabe des Rates nicht dem Vorschreiben speciell oder dem Urteilen entsprechen, sondern dem Beraten; insofern der menschliche Geist bewegt wird durch den Rat eines anderen. II. Die Gabe der Wissenschaft entspricht als im Bereiche des Beschaulichen befindlich nicht direkt der Klugheit; wohl aber steht sie ihr bei. Die Gabe des Rates als auf den nämlichen Gegenstand gerichtet entspricht direkt. III. Daher eben weil der menschliche Geist von Gott her in Bewegung gesetzt wird, steht er als geeignet da, sich und andere zu leiten.

  Print   Report an error
  • Show the text
  • Bibliographic Reference
  • Scans for this version
Editions of this Work
Summa theologiae
Translations of this Work
Summe der Theologie

Contents

Faculty of Theology, Patristics and History of the Early Church
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Imprint
Privacy policy