• Accueil
  • Œuvres
  • Introduction Instructions Collaboration Sponsors / Collaborateurs Copyrights Contact Mentions légales
Bibliothek der Kirchenväter
Recherche
DE EN FR
Œuvres Thomas d'Aquin (1225-1274)

Edition Masquer
Summa theologiae

Articulus 4

IIª-IIae q. 70 a. 4 arg. 1

Ad quartum sic proceditur. Videtur quod falsum testimonium non semper sit peccatum mortale. Contingit enim aliquem falsum testimonium ferre ex ignorantia facti. Sed talis ignorantia excusat a peccato mortali. Ergo testimonium falsum non semper est peccatum mortale.

IIª-IIae q. 70 a. 4 arg. 2

Praeterea, mendacium quod alicui prodest et nulli nocet, est officiosum, quod non est peccatum mortale. Sed quandoque in falso testimonio est tale mendacium, puta cum aliquis falsum testimonium perhibet ut aliquem a morte liberet, vel ab iniusta sententia quae intentatur per alios falsos testes vel per iudicis perversitatem. Ergo tale falsum testimonium non est peccatum mortale.

IIª-IIae q. 70 a. 4 arg. 3

Praeterea, iuramentum a teste requiritur ut timeat peccare mortaliter deierando. Hoc autem non esset necessarium si ipsum falsum testimonium esset peccatum mortale. Ergo falsum testimonium non semper est peccatum mortale.

IIª-IIae q. 70 a. 4 s. c.

Sed contra est quod dicitur Prov. XIX, falsus testis non erit impunitus.

IIª-IIae q. 70 a. 4 co.

Respondeo dicendum quod falsum testimonium habet triplicem deformitatem. Uno modo, ex periurio, quia testes non admittuntur nisi iurati. Et ex hoc semper est peccatum mortale. Alio modo, ex violatione iustitiae. Et hoc modo est peccatum mortale in suo genere, sicut et quaelibet iniustitia. Et ideo in praecepto Decalogi sub hac forma interdicitur falsum testimonium, cum dicitur Exod. XX, non loquaris contra proximum tuum falsum testimonium, non enim contra aliquem facit qui eum ab iniuria facienda impedit, sed solum qui ei suam iustitiam tollit. Tertio modo, ex ipsa falsitate, secundum quod omne mendacium est peccatum. Et ex hoc non habet falsum testimonium quod semper sit peccatum mortale.

IIª-IIae q. 70 a. 4 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod in testimonio ferendo non debet homo pro certo asserere, quasi sciens, id de quo certus non est, sed dubium debet sub dubio proferre, et id de quo certus est pro certo asserere. Sed quia contingit ex labilitate humanae memoriae quod reputat se homo quandoque certum esse de eo quod falsum est, si aliquis, cum debita sollicitudine recogitans, existimet se certum esse de eo quod falsum est, non peccat mortaliter hoc asserens, quia non dicit falsum testimonium per se et ex intentione, sed per accidens, contra id quod intendit.

IIª-IIae q. 70 a. 4 ad 2

Ad secundum dicendum quod iniustum iudicium iudicium non est. Et ideo ex vi iudicii falsum testimonium in iniusto iudicio prolatum ad iniustitiam impediendam, non habet rationem peccati mortalis, sed solum ex iuramento violato.

IIª-IIae q. 70 a. 4 ad 3

Ad tertium dicendum quod homines maxime abhorrent peccata quae sunt contra Deum, quasi gravissima, inter quae est periurium. Non autem ita abhorrent peccata quae sunt contra proximum. Et ideo ad maiorem certitudinem testimonii, requiritur testis iuramentum.

Traduction Masquer
Summe der Theologie

Vierter Artikel. Falsches Zeugnis ist immer Todsünde.

a) Dem widerspricht: I. Die Unkenntnis der Sachlage macht manchmal, daß falsches Zeugnis abgelegt wird. Eine solche Unkenntnis aber spricht von der Schuld der Todsünde frei. II. Eine Notlüge, die niemandem schadet, manchem aber nützt, ist keine Todsünde. Eine solche Notlüge aber ist bisweilen das falsche Zeugnis, womit man ein ungerechtes Urteil vermeiden will. III. Der Zeuge muß einen Eid leisten, daß er die Wahrheit sage. Dies wäre aber überflüssig, wenn das falsche Zeugnis selber schon Todsünde sein würde. Auf der anderen Seite heißt es Prov. 19.: „Der falsche Zeuge wird nicht ungestraft sein.“

b) Ich antworte, ein falsches Zeugnis habe eine dreifache Häßlichkeit: 1. weil es immer einen Meineid enthält, denn nur, nachdem sie geschworen, werden die Zeugen zum Aussagen zugelassen; und danach ist es immer Todsünde; — 2. weil es die Gerechtigkeit verletzt; so ist es in seiner „Art“ eine Todsünde wie jede Ungerechtigkeit und deshalb heißt es Exod. 20.: „Du sollst nicht gegen deinen Nächsten falsches Zeugnis geben,“ d. h. es wird dadurch einem anderen das was ihm gebührt genommen; — 3. weil alle Lüge Sünde ist; und danach wäre falsches Zeugnis nicht immer gerade schwere Sünde.

c) I. Was der Mensch nicht gewiß weiß, muß er als zweifelhaft aussagen. Wenn jedoch auf Grund eines schwachen Gedächtnisses der Mensch meint, gewiß zu sein, und er gebührend nachdenkt, so thut er kein falsches Zeugnis, wenn auch das, was er sagt, falsch ist. Denn ohne seine Absicht sagt er dann Falsches. II. Ein ungerechtes Urteil ist kein Urteil. Ein falsches Zeugnis also, vorgetragen in einem ungerechten Prozesse, um die Ungerechtigkeit zu hindern, ist vom Gerichte oder dem Urteilsspruche aus betrachtet keine Todsünde; wenn nicht auf Grund des geleisteten Eides. III. Die Menschen schrecken mehr vor Sünden zurück, die gegen Gottes Majestät sich richten, unter denen der Meineid sich findet; wie vor bloßen Sünden gegen den Nächsten. Deshalb wird, um größere Gewißheit zu erhalten, beim Zeugnisse der Eid vorgeschrieben.

  Imprimer   Rapporter une erreur
  • Afficher le texte
  • Référence bibliographique
  • Scans de cette version
Les éditions de cette œuvre
Summa theologiae
Traductions de cette œuvre
Summe der Theologie

Table des matières

Faculté de théologie, Patristique et histoire de l'Église ancienne
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Mentions légales
Politique de confidentialité