Edition
ausblenden
Summa theologiae
Articulus 2
IIª-IIae q. 82 a. 2 arg. 1
Ad secundum sic proceditur. Videtur quod devotio non sit actus religionis. Devotio enim, ut dictum est, ad hoc pertinet quod aliquis Deo se tradat. Sed hoc maxime fit per caritatem, quia, ut Dionysius dicit, IV cap. de Div. Nom., divinus amor extasim facit, non sinens amantes sui ipsorum esse, sed eorum quae amant. Ergo devotio magis est actus caritatis quam religionis.
IIª-IIae q. 82 a. 2 arg. 2
Praeterea, caritas praecedit religionem. Devotio autem videtur praecedere caritatem, quia caritas in Scripturis significatur per ignem, devotio vero per pinguedinem, quae est ignis materia. Ergo devotio non est actus religionis.
IIª-IIae q. 82 a. 2 arg. 3
Praeterea, per religionem homo ordinatur solum ad Deum, ut dictum est. Sed devotio etiam habetur ad homines, dicuntur enim aliqui esse devoti aliquibus sanctis viris; et etiam subditi dicuntur esse devoti dominis suis, sicut Leo Papa dicit quod Iudaei, quasi devoti Romanis legibus, dixerunt, non habemus regem nisi Caesarem. Ergo devotio non est actus religionis.
IIª-IIae q. 82 a. 2 s. c.
Sed contra est quod devotio dicitur a devovendo, ut dictum est. Sed votum est actus religionis. Ergo et devotio.
IIª-IIae q. 82 a. 2 co.
Respondeo dicendum quod ad eandem virtutem pertinet velle facere aliquid, et promptam voluntatem habere ad illud faciendum, quia utriusque actus est idem obiectum. Propter quod philosophus dicit, in V Ethic., iustitia est qua volunt homines et operantur iusta. Manifestum est autem quod operari ea quae pertinent ad divinum cultum seu famulatum pertinet proprie ad religionem, ut ex praedictis patet. Unde etiam ad eam pertinet habere promptam voluntatem ad huiusmodi exequenda, quod est esse devotum. Et sic patet quod devotio est actus religionis.
IIª-IIae q. 82 a. 2 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod ad caritatem pertinet immediate quod homo tradat seipsum Deo adhaerendo ei per quandam spiritus unionem. Sed quod homo tradat seipsum Deo ad aliqua opera divini cultus, hoc immediate pertinet ad religionem, mediate autem ad caritatem, quae est religionis principium.
IIª-IIae q. 82 a. 2 ad 2
Ad secundum dicendum quod pinguedo corporalis et generatur per calorem naturalem digerentem; et ipsum naturalem calorem conservat quasi eius nutrimentum. Et similiter caritas et devotionem causat, inquantum ex amore aliquis redditur promptus ad serviendum amico; et etiam per devotionem caritas nutritur, sicut et quaelibet amicitia conservatur et augetur per amicabilium operum exercitium et meditationem.
IIª-IIae q. 82 a. 2 ad 3
Ad tertium dicendum quod devotio quae habetur ad sanctos Dei, mortuos vel vivos, non terminatur ad ipsos, sed transit in Deum, inquantum scilicet in ministris Dei Deum veneramur. Devotio autem quam subditi dicuntur habere ad dominos temporales alterius est rationis, sicut et temporalibus dominis famulari differt a famulatu divino.
Übersetzung
ausblenden
Summe der Theologie
Zweiter Artikel. Die Andacht ist ein Akt der Gottesverehrung.
a) Dies ist nicht der Fall. Denn: I. Die Andacht macht, daß jemand sich Gott hingiebt. Dies geschieht aber durch die heilige Liebe. „Die Liebe bewirkt, daß jemand außer sich wird; sie läßt die liebenden nicht ihrer selbst mächtig sein, sondern giebt sie in die Gewalt dessen, was sie lieben,“ sagt Dionysius. (4. de div. nom. 1.) II. Die Liebe geht der Gottesverehrung, die Andacht aber der Liebe voraus. Denn die Liebe wird Kant. 8. und Ps. 62. durch das Feuer bezeichnet; die Andacht durch das Fett, welches der Stoff für das Feuer ist. Also ist die Andacht kein Akt der Gottesverehrung. III. Die Gottesverehrung berücksichtigt allein Gott. Andacht aber hat man auch gegenüber einzelnen Menschen, wie man andächtig auf heilige Männer z. B. hört. Also. Auf der anderen Seite wird „Andacht“ so genannt vom beständigen Denken an Gott; von der Hingabe also an denselben. Eine solche Hingabe aber hat ihre Quelle zumal in Gelübden, die da Akte der Gottesverehrung sind.
b) Ich antworte, zur selben Tugend gehöre es, etwas thun wollen und bereitwillig sein dazu, wie „kraft der Gerechtigkeit die Menschen wollen, und thun, was gerecht ist,“ nach 5 Ethhic. 1. Thun aber das, was dem Dienste Gottes entspricht, ist offenbar ein Akt der Gottesverehrung. Also ist der bereite Wille oder die Andacht ein Alt derselben.
c) I. Der heiligen Liebe entspricht es, daß der Mensch sich Gott hingiebt kraft einer gewissen Einigung des Geistes; der Andacht, daß er sich hingiebt für Kultushandlungen. II. Das körperlich Fette wird einerseits erzeugt durch die natürliche Wärme, welche der Verdauung dient und andererseits hat diese Wärme als Nahrungsstoff das Fette. So auch ist die heilige Liebe Ursache der Andacht; denn sie macht, daß jemand bereit ist, Gott als dem Freunde in den einzelnen Kultushandlungen zu dienen; — und dann ist die Andacht die Nahrung der Liebe, wie jede Freundschaft aufrecht erhalten und genährt wird durch Andenken und durch Ausübung freundschaftlicher Werke. III. Die Andacht, die sich auf Worte und Werke von Heiligen richtet, bleibt bei diesen nicht stehen; sondern geht auf Gott hin, dessen Diener wir in den Heiligen verehren.