• Accueil
  • Œuvres
  • Introduction Instructions Collaboration Sponsors / Collaborateurs Copyrights Contact Mentions légales
Bibliothek der Kirchenväter
Recherche
DE EN FR
Œuvres Thomas d'Aquin (1225-1274)

Edition Masquer
Summa theologiae

Articulus 3

IIª-IIae, q. 183 a. 3 arg. 1

Ad tertium sic proceditur. Videtur quod officia non distinguantur per actus. Sunt enim infinitae diversitates humanorum actuum, tam in spiritualibus quam in temporalibus. Sed infinitorum non potest esse certa distinctio. Ergo per diversitates actuum non potest esse humanorum officiorum certa distinctio.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 arg. 2

Praeterea, vita activa et contemplativa secundum actus distinguuntur, ut dictum est. Sed alia videtur esse distinctio officiorum a distinctione vitarum. Non ergo officia distinguuntur per actus.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 arg. 3

Praeterea, ordines etiam ecclesiastici et status et gradus per actus distingui videntur. Si ergo officia distinguantur per actus, videtur sequi quod eadem sit distinctio officiorum, graduum et statuum. Hoc autem est falsum, quia diversimode in suas partes dividuntur. Non ergo videtur quod officia distinguantur per actus.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 s. c.

Sed contra est quod Isidorus dicit, in libro Etymol., quod officium ab efficiendo est dictum, quasi efficium, propter decorem sermonis una mutata littera. Sed efficere pertinet ad actionem. Ergo officia per actus distinguuntur.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 co.

Respondeo dicendum quod, sicut dictum est, diversitas in membris Ecclesiae ad tria ordinatur, scilicet ad perfectionem, actionem et decorem. Et secundum haec tria triplex distinctio diversitatis fidelium accipi potest. Una quidem per respectum ad perfectionem. Et secundum hoc accipitur differentia statuum, prout quidam sunt aliis perfectiores. Alia vero distinctio accipitur per respectum ad actionem. Et haec est distinctio officiorum, dicuntur enim in diversis officiis esse qui sunt ad diversas actiones deputati. Alia autem, per respectum ad ordinem pulchritudinis ecclesiasticae. Et secundum hoc accipitur differentia graduum, prout scilicet, etiam in eodem statu vel officio, unus est alio superior. Unde et in Psalmo dicitur, secundum aliam litteram, Deus in gradibus eius cognoscetur.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod materialis diversitas humanorum actuum est infinita. Et secundum hanc non distinguuntur officia, sed secundum formalem diversitatem, quae accipitur secundum diversas species actuum; secundum quam actus hominis non sunt infiniti.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 ad 2

Ad secundum dicendum quod vita dicitur absolute. Et ideo diversitas vitarum accipitur secundum diversos actus qui conveniunt homini secundum seipsum. Sed efficientia, a qua sumitur nomen officii, ut dictum est, importat actionem tendentem in aliud, ut dicitur in IX Metaphys. Et ideo officia distinguuntur proprie secundum actus qui referuntur ad alios, sicut dicitur doctor habere officium, vel iudex, et sic de aliis. Et ideo Isidorus dicit quod officium est ut quisque illa agat quae nulli officiant, id est noceant, sed prosint omnibus.

IIª-IIae, q. 183 a. 3 ad 3

Ad tertium dicendum quod diversitas statuum, officiorum et graduum secundum diversa sumitur, ut dictum est. Contingit tamen quod ista tria in eodem concurrant, puta, cum aliquis deputatur ad aliquem actum altiorem, simul ex hoc habet et officium et gradum; et ulterius quandoque perfectionis statum, propter actus sublimitatem sicut patet de episcopo. Ordines autem ecclesiastici specialiter distinguuntur secundum officia divina, dicit enim Isidorus, in libro Etymol., officiorum plurima genera sunt, sed praecipuum illud est quod in sacris divinisque rebus habetur.

Traduction Masquer
Summe der Theologie

Dritter Artikel. Die Ämter werden kraft der Thätigkeiten unterschieden.

a) Dagegen spricht Folgendes: I. Ohne Zahl verschiedene Thätigkeiten giebt es bei den Menschen; danach also kann kein Unterschied geregelt werden in den Ämtern. II. Das beschauliche und thätige Leben werden bereits durch die Thätigkeiten geschieden. So aber ist nicht der Unterschied bei den Ämtern. III. Die Orden ebenso und die Stände und die kirchlichen Rangstufen werden von den Thätigkeiten aus unterschieden. Ist also bei den Ämtern der maßgebende Grund für den Unterschied der nämliche, so ist das Alles der nämliche Unterschied: Orden, Stände, Ämter u. dgl.; was falsch ist. Also geht der Unterschied in den Ämtern nicht von den Thätigkeiten aus. Auf der anderen Seite sagt Isidor (6 Etymol. 18.): „Amt, d. i. officium ist gleichsam efficium; um des Wohllautes willen ist ein Buchstabe geändert.“ Efficere oder bewirken deutet aber auf die Thätigkeit hin. Also werden durch die Thätigkeiten die Ämter unterschieden.

b) Ich antworte, die Verschiedenheit unter den Gliedern der Kirche sei da 1. wegen der Vollendung der Kirche, 2. wegen der notwendigen Thätigkeiten und 3. wegen der Schönheit. Danach nun ist: 1. Die Verschiedenheit in den Ständen, insoweit die einen vollkommener sind wie die anderen. 2. Die Verschiedenheit in den Ämtern, mit Bezug auf die verschiedenen Thätigkeiten; da die einen zu dieser, die anderen zu jener Thätigkeit berufen sind. 3. Die Verschiedenheit der Rangstufen, wonach im selben Stande oder Amte der eine Oberer ist gegenüber dem anderen, so daß Ps. 47. (Septuag. 3.) gesagt wird: „Gott wird in den Rangstufen oder Graden derselben erkannt werden.“

c) I. Hier ist nicht von der materialen Verschiedenheit der Thätigkeiten die Rede, sondern von der formalen; insoweit nämlich die Thätigkeiten unter verschiedenen charakteristischen Gesichtspunkten aufgefaßt werden. II. Die Verschiedenheit des thätigen und beschaulichen Lebens wird gemäß den verschiedenen Thätigkeiten genommen, welche dem Menschen in sich selbst als Person betrachtet zukommen. Die Amter (wie das efficium zeigt) aber werden von den Thätigkeiten genommen, die auf andere sich beziehen; wie z. B. der Lehrer lehren, der Richter richten muß. III. Die Verschiedenheit der Amter, Stände und Stufen ist oben angezeigt., Sie können aber wohl alle drei öfter in ein und derselben Person sich finden.

  Imprimer   Rapporter une erreur
  • Afficher le texte
  • Référence bibliographique
  • Scans de cette version
Les éditions de cette œuvre
Summa theologiae
Traductions de cette œuvre
Summe der Theologie

Table des matières

Faculté de théologie, Patristique et histoire de l'Église ancienne
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Mentions légales
Politique de confidentialité