Übersetzung
ausblenden
Summe der Theologie
Dritter Artikel. Die Seligkeit Gottes im Verhältnisse zur Seligkeit der Heiligen.
a) Gott scheint die Seligkeit eines jeden der Seligen zu sein. Denn: I. Gott ist das höchste Gut. (Kap. 6, Art. 2.) Unmöglich aber können mehrere höchste Güter angenommen werden. (Kap. 11, Art. 3.) Da also zum Wesen der Seligkeit es gehört, daß sie das höchste Gut sei; scheint nichts Anderes übrig zu bleiben als daß Gott die Seligkeit der Seligen sei. II. Die Seligkeit ist der letzte Zweck der vernünftigen Kreatur. „Ein solcher letzter Zweck sein“ kommt aber nur Gott zu. Also ist Gott die Seligkeit der vernünftigen Kreatur. Auf der anderen Seite sagt Paulus (1. Kor. 15, 41.): „Der eine Stern unterscheidet sich vom anderen in der Klarheit;“ womit er andeutet, die Seligkeit des einen sei größer als die des anderen. Es giebt aber nichts Größeres als Gott. Also ist die Seligkeit etwas Anderes wie Gott. .
d) Ich antworte, daß die Seligkeit der vernünftigen Kreatur in der Thätigkeit der Vernunft, im Erkennen, besteht. Dann aber ist zu unterscheiden: der Gegenstand der Thätigkeit, also das Erkannte; — und die Thätigkeit selber, also das Erkennen. Wird der Gegenstand in Betracht gezogen, so ist die Seligkeit der Seligen Gott allein; denn dadurch ist jemand selig, daß er Gott wie derselbe ist erkennt, wie Augustin (5. Conf. c. 4.) sagt: „Selig, wer Dich weiß, wenn er auch alles Andere nicht weiß.“ Wird aber die Thätigkeit selber des Erkennens in Betracht gezogen, so ist die Seligkeit in den Seligen etwas Geschaffenes; in Gott aber ist sie etwas Ungeschaffenes.
e) I. Die Seligkeit ist das höchste Gut rücksichtlich des Gegenstandes derselben; rücksichtlich der Thätigkeit aber, nämlich des Seligseins, ist sie in den Kreaturen als mehr oder minder große Teilnahme am Guten etwas Geschaffenes. II. Der Zweck einer Natur ist ein doppelter: die Sache selber und der Gebrauch derselben. So ist der Zweck des Geizigen 1. das Geld und 2. die Erwerbung des Geldes. Gott ist mm der letzte Zweck der vernünftigen Kreatur, wie die Sache feiler; die geschaffene Seligkeit ist wie der Gebrauch oder besser der Genuß derselben.
Edition
ausblenden
Summa theologiae
Articulus 3
Iª q. 26 a. 3 arg. 1
Ad tertium sic proceditur. Videtur quod Deus sit beatitudo cuiuslibet beati. Deus enim est summum bonum, ut supra ostensum est. Impossibile est autem esse plura summa bona, ut etiam ex superioribus patet. Cum igitur de ratione beatitudinis sit, quod sit summum bonum, videtur quod beatitudo non sit aliud quam Deus.
Iª q. 26 a. 3 arg. 2
Praeterea, beatitudo est finis rationalis naturae ultimus. Sed esse ultimum finem rationalis naturae, soli Deo convenit. Ergo beatitudo cuiuslibet beati est solus Deus.
Iª q. 26 a. 3 s. c.
Sed contra, beatitudo unius est maior beatitudine alterius, secundum illud I Cor. XV, stella differt a stella in claritate. Sed Deo nihil est maius. Ergo beatitudo est aliquid aliud quam Deus.
Iª q. 26 a. 3 co.
Respondeo dicendum quod beatitudo intellectualis naturae consistit in actu intellectus. In quo duo possunt considerari, scilicet obiectum actus, quod est intelligibile; et ipse actus, qui est intelligere. Si igitur beatitudo consideretur ex parte ipsius obiecti, sic solus Deus est beatitudo, quia ex hoc solo est aliquis beatus, quod Deum intelligit; secundum illud Augustini, in V libro Confess., beatus est qui te novit, etiam si alia ignoret. Sed ex parte actus intelligentis, beatitudo est quid creatum in creaturis beatis, in Deo autem est etiam secundum hoc, aliquid increatum.
Iª q. 26 a. 3 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod beatitudo, quantum ad obiectum, est summum bonum simpliciter, sed quantum ad actum, in creaturis beatis, est summum bonum, non simpliciter, sed in genere bonorum participabilium a creatura.
Iª q. 26 a. 3 ad 2
Ad secundum dicendum quod finis est duplex, scilicet cuius et quo, ut philosophus dicit, scilicet ipsa res, et usus rei, sicut avaro est finis pecunia, et acquisitio pecuniae. Creaturae igitur rationalis est quidem Deus finis ultimus ut res; beatitudo autem creata ut usus, vel magis fruitio, rei.