Traduction
Masquer
Summe der Theologie
Vierter Artikel. Schwören ist ein Akt der Gottesverehrung.
a) Dagegen spricht: I. Die Akte oder Thätigkeiten der Gottesverehrung gehen auf Heiliges und Göttliches. Der Eid aber dient zur Beendigung menschlicher Streitigkeiten. (Hebr. 6.) II. Die Gottesverehrung soll Gott einen Kult darbringen. Der schwörende aber bringt Gott nichts dar, sondern nimmt Ihn zum Zeugen. III. Der Zweck der Gottesverehrung ist: Ehrfurcht Gott erweisen. Der Zweck des Eides aber ist: Worte zu bekräftigen. Auf der anderen Seite steht Deut. 6. geschrieben: „Gott sollst du fürchten und Ihm allein dienen und bei seinem Namen schwören.“ Hier ist aber die Rede vom Dienste der Gottesverehrung.
b) Ich antworte, wer schwört, der rufe das Zeugnis Gottes an, um zu bestätigen und zu bekräftigen das, was er sagt. Nur durch das, was stärker und zuverlässiger ist, wird aber etwas bestätigt und bekräftigt. Indem der Mensch also schwört, bekennt er, Gott sei stärker, nämlich seine Wahrheit sei mangellos und seine Kenntnis allumfassend; und damit bringt er in etwa Gott seine Ehrfurcht dar. Deshalb sagt Paulus (Hebr. 6.): „Die Menschen schwören bei einem, der größer ist als sie;“ und Hieronymus bemerkt zu Matth. 5.: „Wer da schwört, hat entweder Furcht vor dem, bei welchem er schwört, oder er liebt ihn.“ Aristoteles schreibt im selben Sinne (1 Metaph. c. 3.): „Der Eidschwur ist im höchsten Grade ehrenvoll.“ Gott aber Ehrfurcht erweisen ist ein Akt der Gottesverehrung.
c) I. Im Eidschwure ist zweierlei: 1. Das Zeugnis, welches angerufen wird; und das ist etwas Göttliches; — 2. das, wozu es angerufen wird; und das ist etwas Menschliches, was da eines solchen Zeugnisses bedarf. Der Eid also ist ein Akt der Gottesverehrung mit Rücksicht auf das Erste; nicht mit Rücksicht auf das Zweite. II. Wenn der Mensch Gottes Zeugnis anruft, bekennt er Gott als den allein Wahren und somit bringt er Ihm Ehrfurcht dar. III. Alles sollen wir zur Ehre Gottes thun; also können wir darin, daß wir einem Menschen zuverlässige Kenntnis verschaffen wollen, Gottes Ehre als den Zweck verfolgen. Denn so müssen wir um Gottes Ehre besorgt sein, daß daraus der Nutzen des Mitmenschen folgt; wie ja auch Gott zu seiner Ehre und zu unserem Nutzen wirkt.
Edition
Masquer
Summa theologiae
Articulus 4
IIª-IIae q. 89 a. 4 arg. 1
Ad quartum sic proceditur. Videtur quod iuramentum non sit actus religionis sive latriae. Actus enim latriae sunt circa aliqua sacra et divina. Sed iuramenta adhibentur circa controversias humanas, ut apostolus dicit, ad Heb. VI. Ergo iurare non est actus religionis seu latriae.
IIª-IIae q. 89 a. 4 arg. 2
Praeterea, ad religionem pertinet cultum Deo offerre, ut Tullius dicit. Sed ille qui iurat nihil Deo offert, sed Deum inducit in testem. Ergo iurare non est actus religionis.
IIª-IIae q. 89 a. 4 arg. 3
Praeterea, finis religionis seu latriae est reverentiam Deo exhibere. Hoc autem non est finis iuramenti, sed potius aliquod verbum confirmare. Ergo iurare non est actus religionis.
IIª-IIae q. 89 a. 4 s. c.
Sed contra est quod dicitur Deut. VI, dominum Deum tuum timebis, et ipsi soli servies, ac per nomen illius iurabis. Loquitur autem ibi de servitute latriae. Ergo iurare est actus latriae.
IIª-IIae q. 89 a. 4 co.
Respondeo dicendum quod, sicut ex dictis patet, ille qui iurat invocat divinum testimonium ad confirmandum ea quae dicit. Nihil autem confirmatur nisi per aliquid quod certius est et potius. Et ideo in hoc ipso quod homo per Deum iurat, profitetur Deum potiorem, utpote cuius veritas est indefectibilis et cognitio universalis, et sic aliquo modo Deo reverentiam exhibet. Unde et apostolus dicit, ad Heb. VI, quod homines per maiores se iurant. Et Hieronymus dicit, super Matth., quod qui iurat, aut veneratur aut diligit eum per quem iurat. Philosophus etiam dicit, in I Metaphys., quod iuramentum est honorabilissimum. Exhibere autem reverentiam Deo pertinet ad religionem sive latriam. Unde manifestum est quod iuramentum est actus religionis sive latriae.
IIª-IIae q. 89 a. 4 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod in iuramento duo considerantur, scilicet testimonium quod inducitur, et hoc est divinum; et id super quo inducitur testimonium, vel quod facit necessitatem testimonium inducendi, et hoc est humanum. Pertinet ergo iuramentum ad religionem ratione primi, non autem ratione secundi.
IIª-IIae q. 89 a. 4 ad 2
Ad secundum dicendum quod in hoc ipso quod aliquis assumit Deum in testem per modum iuramenti, profitetur eum maiorem, quod pertinet ad Dei reverentiam. Et sic aliquid offert Deo, scilicet reverentiam et honorem.
IIª-IIae q. 89 a. 4 ad 3
Ad tertium dicendum quod omnia quae facimus debemus in Dei reverentiam facere. Et ideo nihil prohibet si in hoc ipso quod intendimus hominem certificare, Deo reverentiam exhibeamus. Sic enim debemus aliquid in Dei reverentiam facere ut ex hoc utilitas proximis proveniat, quia etiam Deus operatur ad suam gloriam et nostram utilitatem.