• Start
  • Werke
  • Einführung Anleitung Mitarbeit Sponsoren / Mitarbeiter Copyrights Kontakt Impressum
Bibliothek der Kirchenväter
Suche
DE EN FR
Werke Thomas von Aquin (1225-1274) Summa Theologiae

Edition ausblenden
Summa theologiae

Articulus 5

Iª-IIae q. 38 a. 5 arg. 1

Ad quintum sic proceditur. Videtur quod somnus et balneum non mitigent tristitiam. Tristitia enim in anima consistit. Sed somnus et balneum ad corpus pertinent. Non ergo aliquid faciunt ad mitigationem tristitiae.

Iª-IIae q. 38 a. 5 arg. 2

Praeterea, idem effectus non videtur causari ex contrariis causis. Sed huiusmodi, cum sint corporalia, repugnant contemplationi veritatis, quae est causa mitigationis tristitiae, ut dictum est. Non ergo per huiusmodi tristitia mitigatur.

Iª-IIae q. 38 a. 5 arg. 3

Praeterea, tristitia et dolor, secundum quod pertinent ad corpus, in quadam transmutatione cordis consistunt. Sed huiusmodi remedia magis videntur pertinere ad exteriores sensus et membra, quam ad interiorem cordis dispositionem. Non ergo per huiusmodi tristitia mitigatur.

Iª-IIae q. 38 a. 5 s. c.

Sed contra est quod Augustinus dicit, IX Confess., audieram balnei nomen inde dictum, quod anxietatem pellat ex animo et infra, dormivi, et evigilavi, et non parva ex parte mitigatum inveni dolorem meum. Et inducit quod in hymno Ambrosii dicitur, quod quies artus solutos reddit laboris usui, mentesque fessas allevat, luctusque solvit anxios.

Iª-IIae q. 38 a. 5 co.

Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, tristitia secundum suam speciem repugnat vitali motioni corporis. Et ideo illa quae reformant naturam corporalem in debitum statum vitalis motionis, repugnant tristitiae, et ipsam mitigant. Per hoc etiam quod huiusmodi remediis reducitur natura ad debitum statum, causatur ex his delectatio, hoc enim est quod delectationem facit, ut supra dictum est. Unde, cum omnis delectatio tristitiam mitiget, per huiusmodi remedia corporalia tristitia mitigatur.

Iª-IIae q. 38 a. 5 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod ipsa debita corporis dispositio, inquantum sentitur, delectationem causat, et per consequens tristitiam mitigat.

Iª-IIae q. 38 a. 5 ad 2

Ad secundum dicendum quod delectationum una aliam impedit, ut supra dictum est, et tamen omnis delectatio tristitiam mitigat. Unde non est inconveniens quod ex causis se invicem impedientibus tristitia mitigetur.

Iª-IIae q. 38 a. 5 ad 3

Ad tertium dicendum quod omnis bona dispositio corporis redundat quodammodo ad cor, sicut ad principium et finem corporalium motionum, ut dicitur in libro de causa motus animalium.

Übersetzung ausblenden
Summe der Theologie

Fünfter Artikel. Schlaf und Baden mildern den Schmerz.

a) Dies scheint nicht der Fall zu sein. Denn: I. Die Trauer ist in der Seele. Schlaf und Baden gehen aber allein den Körper an. II. Schlaf und Baden sind entgegen der Betrachtung der Wahrheit. Diese aber mildert den Schmerz. Also thut dies nicht ihr Gegenteil. III. Insoweit Schmerz und Trauer zum Körper gehören, bestehen sie in einer gewissen Veränderung des Herzens. Dergleichen Heilmittel aber wie Baden wenden sich nur an die äußeren Glieder und nicht an die innere Verfassung des Herzens. Also mildern sie nicht. Auf der anderen Seite sagt Augustin (9 Conf. 12.): „Ich hatte gehört, der Name (balnea) des Bades käme daher, weil es die Angst aus der Seele treibt“ (pellat); und weiter unten: „Ich habe geschlafen und bin aufgewacht; und nicht wenig fand ich meinen Schmerz gemildert.“ Er führt dabei an die Stelle aus dem Hymnus des Ambrosius: „Quies artus solutos Reddit laboris usui Mentesque fessas allevat. Luctusque solvit anxios“

b) Ich antworte; wie oben gesagt, widerstrebt die Trauer direkt der Lebensbewegung des Körpers. Und daher tragen jene Dinge, welche die körperliche Natur in die gebührende Verfassung ihrer Lebensbewegung setzen, dazu bei, die Trauer zu mildern; denn dieselbe ist diesen Dingen entgegen. Zudem wird durch solche Heilmittel, welche die Natur in ihre richtige Verfassung bringen, auch Ergötzen bereitet; und so mildern sie auch, wie jedes Ergötzen, den Schmerz.

c) I. Die gebührende Verfassung des Körpers selber verbreitet, insoweit sie empfunden wird, Befriedigung und mildert also den Schmerz. II. Die eine Ergötzlichkeit hindert wohl die andere; jedoch jegliches Ergötzen mildert die Trauer. Und so kann von zwei Ursachen aus, die gegenseitig sich hindern, die Trauer gemildert werden. III. Jede gute gebührende Körperverfassung verbreitet sich gewissermaßen bis zum Herzen, als dem Princip und dem Zwecke aller körperlichen Bewegungen, wie Aristoteles sagt. (de causa motus anim.)

  Drucken   Fehler melden
  • Text anzeigen
  • Bibliographische Angabe
  • Scans dieser Version
Editionen dieses Werks
Summa theologiae
Übersetzungen dieses Werks
Summe der Theologie

Inhaltsangabe

Theologische Fakultät, Patristik und Geschichte der alten Kirche
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Impressum
Datenschutzerklärung