Edition
ausblenden
Summa theologiae
Articulus 7
IIª-IIae q. 27 a. 7 arg. 1
Ad septimum sic proceditur. Videtur quod magis meritorium sit diligere inimicum quam amicum. Dicitur enim Matth. V, si diligitis eos qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? Diligere ergo amicum non meretur mercedem. Sed diligere inimicum meretur mercedem, ut ibidem ostenditur. Ergo magis est meritorium diligere inimicos quam diligere amicos.
IIª-IIae q. 27 a. 7 arg. 2
Praeterea, tanto aliquid est magis meritorium quanto ex maiori caritate procedit. Sed diligere inimicum est perfectorum filiorum Dei, ut Augustinus dicit, in Enchirid., diligere autem amicum est etiam caritatis imperfectae. Ergo maioris meriti est diligere inimicum quam diligere amicum.
IIª-IIae q. 27 a. 7 arg. 3
Praeterea, ubi est maior conatus ad bonum, ibi videtur esse maius meritum, quia unusquisque propriam mercedem accipiet secundum suum laborem, ut dicitur I Cor. III. Sed maiori conatu indiget homo ad hoc quod diligat inimicum quam ad hoc quod diligat amicum, quia difficilius est. Ergo videtur quod diligere inimicum sit magis meritorium quam diligere amicum.
IIª-IIae q. 27 a. 7 s. c.
Sed contra est quia illud quod est melius est magis meritorium. Sed melius est diligere amicum, quia melius est diligere meliorem; amicus autem, qui amat, est melior quam inimicus, qui odit. Ergo diligere amicum est magis meritorium quam diligere inimicum.
IIª-IIae q. 27 a. 7 co.
Respondeo dicendum quod ratio diligendi proximum ex caritate Deus est, sicut supra dictum est. Cum ergo quaeritur quid sit melius, vel magis meritorium, utrum diligere amicum vel inimicum, dupliciter istae dilectiones comparari possunt, uno modo, ex parte proximi qui diligitur; alio modo, ex parte rationis propter quam diligitur. Primo quidem modo dilectio amici praeeminet dilectioni inimici. Quia amicus et melior est et magis coniunctus; unde est materia magis conveniens dilectioni; et propter hoc actus dilectionis super hanc materiam transiens melior est. Unde et eius oppositum est deterius, peius enim est odire amicum quam inimicum. Secundo autem modo dilectio inimici praeeminet, propter duo. Primo quidem, quia dilectionis amici potest esse alia ratio quam Deus, sed dilectionis inimici solus Deus est ratio. Secundo quia, supposito quod uterque propter Deum diligatur, fortior ostenditur esse Dei dilectio quae animum hominis ad remotiora extendit, scilicet usque ad dilectionem inimicorum, sicut virtus ignis tanto ostenditur esse fortior quanto ad remotiora diffundit suum calorem. Tanto etiam ostenditur divina dilectio esse fortior quanto propter ipsam difficiliora implemus, sicut et virtus ignis tanto est fortior quanto comburere potest materiam minus combustibilem. Sed sicut idem ignis in propinquiora fortius agit quam in remotiora, ita etiam caritas ferventius diligit coniunctos quam remotos. Et quantum ad hoc dilectio amicorum, secundum se considerata, est ferventior et melior quam dilectio inimicorum.
IIª-IIae q. 27 a. 7 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod verbum domini est per se intelligendum. Tunc enim dilectio amicorum apud Deum mercedem non habet, quando propter hoc solum amantur quia amici sunt, et hoc videtur accidere quando sic amantur amici quod inimici non diliguntur. Est tamen meritoria amicorum dilectio si propter Deum diligantur, et non solum quia amici sunt.
IIª-IIae q. 27 a. 7 ad 2
Ad alia patet responsio per ea quae dicta sunt. Nam duae rationes sequentes procedunt ex parte rationis diligendi; ultima vero ex parte eorum qui diliguntur.
Übersetzung
ausblenden
Summe der Theologie
Siebenter Artikel. Es ist nicht in höherem Grade verdienstlich, den Feind zu lieben wie den Freund.
a) Das Gegenteil scheint offenbar. Denn: I. Matth. 5. heißt es: „Wenn ihr jene liebet, die euch lieben, welchen Lohn werdet ihr da haben?“ Den Freund also lieben verdient keinen Lohn. II. Die Feinde lieben ist Sache der vollkommenen Kinder Gottes, nach Augustin (Ench. 73.); während den Freund lieben auch den Unvollkommenen zukommt. Was aber aus größerer Liebe hervorgeht, das ist verdienstvoller. III. Wo mehr Arbeit ist, da ist mehr Verdienst; denn „ein jeder wird den ihm zukommenden Lohn erhalten gemäß seiner Arbeit.“ (1. Kor. 3.) Mehr Mühe aber kostet es, den Feind zu lieben wie den Freund. Auf der anderen Seite ist verdienstvoller was besser ist. Besser aber ist es, den Freund als den besseren zu lieben; denn ein Freund, der da liebt, ist besser wie ein Feind, der da haßt.
b) Ich antworte, der maßgebende Grund, den Nächsten zu lieben, sei bei der heiligen Liebe Gott. Also muß bei dieser Frage zuerst berücksichtigt werden das, was auf seiten des Nächsten maßgebend ist; und dann der Grund, weshalb der Nächste geliebt wird. 1. Mit Rücksicht auf den Nächsten nun ist der Freund mehr zu lieben wie der Feind. Denn der Freund ist besser und mehr mit uns verbunden; weshalb es auch schlechter ist, einen Freund zu hassen wie einen Feind. 2. Mit Rücksicht auf den Grund für die Liebe aber steht voran die Feindesliebe wegen zweierlei:
a) weil für die Freundesliebe leicht ein anderer Grund sich einmischen kann als Gott; für die Feindesliebe aber ist nur Gott der maßgebende Grund; —
b) weil, wenn der Freund sowohl wie der Feind wegen Gott geliebt wird, dann sich die Liebe Gottes als eine stärkere erweist, welche bis zum Entfernteren, bis zum Feinde hin nämlich reicht, wie jene, die nur das Naheliegende, den Freund ergreift; wie auch jenes Feuer stärker ist, das bis weithin sich bemerklich macht und welches auch den weniger dem Feuer zugänglichen Stoff ergreift. Wie aber das nämliche Feuer in das Näherliegende hinein stärker wirkt als in das Entferntere; so liebt auch die heilige Liebe stärker die Freunde als die Feinde. Und danach ist an sich betrachtet die Freundesliebe besser und feuriger wie die der Feinde.
c) I. Dann hat die Freundesliebe keinen Lohn, wenn sie nicht wegen Gottes; sondern nur, weil es ein Freund ist, liebt. Und dies ist der Fall, wenn die Freunde so geliebt werden, daß man die Feinde nicht liebt. Sonst ist die Freundesliebe verdienstvoll. II. und III. sind beantwortet oben sub 2.