• Start
  • Werke
  • Einführung Anleitung Mitarbeit Sponsoren / Mitarbeiter Copyrights Kontakt Impressum
Bibliothek der Kirchenväter
Suche
DE EN FR
Werke Thomas von Aquin (1225-1274) Summa Theologiae

Edition ausblenden
Summa theologiae

Articulus 2

IIª-IIae q. 43 a. 2 arg. 1

Ad secundum sic proceditur. Videtur quod scandalum non sit peccatum. Peccata enim non eveniunt ex necessitate, quia omne peccatum est voluntarium, ut supra habitum est. Sed Matth. XVIII dicitur, necesse est ut veniant scandala. Ergo scandalum non est peccatum.

IIª-IIae q. 43 a. 2 arg. 2

Praeterea, nullum peccatum procedit ex pietatis affectu, quia non potest arbor bona fructus malos facere, ut dicitur Matth. VII. Sed aliquod scandalum est ex pietatis affectu, dicit enim dominus Petro, Matth. XVI, scandalum mihi es; ubi dicit Hieronymus quod error apostoli, de pietatis affectu veniens, nunquam incentivum videtur esse Diaboli. Ergo non omne scandalum est peccatum.

IIª-IIae q. 43 a. 2 arg. 3

Praeterea, scandalum impactionem quandam importat. Sed non quicumque impingit, cadit. Ergo scandalum potest esse sine peccato, quod est spiritualis casus.

IIª-IIae q. 43 a. 2 s. c.

Sed contra est quod scandalum est dictum vel factum minus rectum. Ex hoc autem habet aliquid rationem peccati quod a rectitudine deficit. Ergo scandalum semper est cum peccato.

IIª-IIae q. 43 a. 2 co.

Respondeo dicendum quod, sicut iam supra dictum est, duplex est scandalum, scilicet passivum, in eo qui scandalizatur; et activum, in eo qui scandalizat, dans occasionem ruinae. Scandalum igitur passivum semper est peccatum in eo qui scandalizatur, non enim scandalizatur nisi inquantum aliqualiter ruit spirituali ruina, quae est peccatum. Potest tamen esse scandalum passivum sine peccato eius ex cuius facto aliquis scandalizatur, sicut cum aliquis scandalizatur de his quae alius bene facit. Similiter etiam scandalum activum semper est peccatum in eo qui scandalizat. Quia vel ipsum opus quod facit est peccatum, vel etiam, si habeat speciem peccati, dimittendum est semper propter proximi caritatem, ex qua unusquisque conatur saluti proximi providere; et sic qui non dimittit contra caritatem agit. Potest tamen esse scandalum activum sine peccato alterius qui scandalizatur, sicut supra dictum est.

IIª-IIae q. 43 a. 2 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod hoc quod dicitur, necesse est ut veniant scandala, non est intelligendum de necessitate absoluta, sed de necessitate conditionali, qua scilicet necesse est praescita vel praenuntiata a Deo evenire, si tamen coniunctim accipiatur, ut in primo libro dictum est. Vel necesse est evenire scandala necessitate finis, quia utilia sunt ad hoc quod qui probati sunt manifesti fiant. Vel necesse est evenire scandala secundum conditionem hominum, qui sibi a peccatis non cavent. Sicut si aliquis medicus, videns aliquos indebita diaeta utentes, dicat, necesse est tales infirmari, quod intelligendum est sub hac conditione, si diaetam non mutent. Et similiter necesse est evenire scandala si homines conversationem malam non mutent.

IIª-IIae q. 43 a. 2 ad 2

Ad secundum dicendum quod scandalum ibi large ponitur pro quolibet impedimento. Volebat enim Petrus Christi passionem impedire, quodam pietatis affectu ad Christum.

IIª-IIae q. 43 a. 2 ad 3

Ad tertium dicendum quod nullus impingit spiritualiter nisi retardetur aliqualiter a processu in via Dei, quod fit saltem per peccatum veniale.

Übersetzung ausblenden
Summe der Theologie

Zweiter Artikel. Das Ärgernis ist eine Sünde.

a) Dies wird bestritten: I. Sünden sind keine Notwendigkeit. „Es ist aber notwendig, daß Ärgernisse kommen,“ heißt es Matth. 18. II. „Kein guter Baum kann schlechte Früchte bringen.“ Es giebt aber Ärgernisse, die von hingebender Teilnahme kommen; wie der Herr zu Petrus (Matth. 16.) sagt: „Ein Ärgernis bist du mir,“ und Hieronymus erklärt, der Irrtum sei aus hingebender Teilnahme gekommen, die niemals ein Reizmittel des Teufels ist. III. Das Ärgernis ist ein Anstoß. Nicht jeder aber, den man stößt, fällt. Auf der anderen Seite ist Ärgernis ein Wort oder eine That, die „minder recht“ ist. Deshalb aber ist etwas Sünde, weil es von der moralischen Geradheit abweicht.

b) Ich antworte, es gebe ein Ärgernis, das man leide oder nehme, und ein Ärgernis, das man gebe. „Ärgernis nehmen“ also ist immer Sünde; denn niemand nimmt thatsächlich ein Ärgernis, der nicht in etwa geistig Mangel hat oder fällt. Es kann jedoch jemand Ärgernis nehmen, ohne daß jener sündigt, an dessen Thun Ärgernis genommen wird; wie wenn jemand am Guten, was der andere thut, sich ärgert. Ähnlich ist „Ärgernis geben“ immer Sünde. Denn entweder sündigt thatsächlich jener, der es giebt; oder sein Thun hat den Anschein von etwas Sündhaften; und im letzten Falle muß dieses Thun unterbleiben aus Liebe zum Nächsten, die jeden verpflichtet, für das Heil des Nächsten zu sorgen. Cm solches „Ärgernisgeben“ kann aber bestehen, ohne daß jemand daran Ärgernis nimmt.

c) I. Die Notwendigkeit, auf welche der Herr da hinweist, ist 1. keine Notwendigkeit schlechthin, sondern eine bedingte. Die Bedingung ist, daß etw^s unfehlbar geschieht, wenn der Herr es als geschehend vorausgewußt hat. (I. Kap. 14, Art. 13 aä II. u. Kap. 23, Art. 6 aä II.) Oder es ist 2. notwendig, daß Ärgernisse kommen auf Grund der Notwendigkeit des Zweckes, zu dessen Erreichung sie nützlich sind, „damit jene, welche erprobt sind, offenbar werden.“ Oder 3. ist es notwendig, daß Ärgernisse kommen wegen der Lage und Beschaffenheit der Menschen, die vor Sünden sich nicht hüten; wie ein Arzt sagrn kann, wenn er sieht, was jemand ißt: es ist notwendig, daß Weser krank wird; nämlich wenn die Lebensweise nicht geändert wird. Und so ist es notwendig, daß Ärgernisse kommen, wenn die Menschen ihr schlechtes Leben nicht ändern. II. „Ärgernis“ steht da im weiten Sinne für „Hindernis“. Denn Petrus wollte Christi Leiden hindern infolge seiner frommen Anhänglichkeit an Christum. III. Keiner stößt geistigerweise an außer so, daß er in etwa im geistigen Fortschreiten gehindert wird, wenigstens durch eine läßliche Sünde.

  Drucken   Fehler melden
  • Text anzeigen
  • Bibliographische Angabe
  • Scans dieser Version
Editionen dieses Werks
Summa theologiae
Übersetzungen dieses Werks
Summe der Theologie

Inhaltsangabe

Theologische Fakultät, Patristik und Geschichte der alten Kirche
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Impressum
Datenschutzerklärung