• Home
  • Works
  • Introduction Guide Collaboration Sponsors / Collaborators Copyrights Contact Imprint
Bibliothek der Kirchenväter
Search
DE EN FR
Works Thomas Aquinas (1225-1274)

Edition Hide
Summa theologiae

Articulus 3

Iª-IIae q. 46 a. 3 arg. 1

Ad tertium sic proceditur. Videtur quod ira sit in concupiscibili. Dicit enim Tullius, in IV de Tusculanis quaest., quod ira est libido quaedam. Sed libido est in concupiscibili. Ergo et ira.

Iª-IIae q. 46 a. 3 arg. 2

Praeterea, Augustinus dicit, in regula, quod ira crescit in odium. Et Tullius dicit, in eodem libro, quod odium est ira inveterata. Sed odium est in concupiscibili, sicut amor. Ergo ira est in concupiscibili.

Iª-IIae q. 46 a. 3 arg. 3

Praeterea, Damascenus et Gregorius Nyssenus dicunt quod ira componitur ex tristitia et desiderio. Sed utrumque horum est in concupiscibili. Ergo ira est in concupiscibili.

Iª-IIae q. 46 a. 3 s. c.

Sed contra, vis concupiscibilis est alia ab irascibili. Si igitur ira esset in concupiscibili, non denominaretur ab ea vis irascibilis.

Iª-IIae q. 46 a. 3 co.

Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, passiones irascibilis in hoc differunt a passionibus concupiscibilis, quod obiecta passionum concupiscibilis sunt bonum et malum absolute; obiecta autem passionum irascibilis sunt bonum et malum cum quadam elevatione vel arduitate. Dictum est autem quod ira respicit duo obiecta, scilicet vindictam, quam appetit; et eum de quo vindictam quaerit. Et circa utrumque quandam arduitatem ira requirit, non enim insurgit motus irae, nisi aliqua magnitudine circa utrumque existente; quaecumque enim nihil sunt, aut modica valde nullo digna aestimamus, ut dicit philosophus, in II Rhetoric. Unde manifestum est quod ira non est in concupiscibili, sed in irascibili.

Iª-IIae q. 46 a. 3 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod Tullius libidinem nominat appetitum cuiuscumque boni futuri non habita discretione ardui vel non ardui. Et secundum hoc, ponit iram sub libidine, inquantum est appetitus vindictae. Sic autem libido communis est ad irascibilem et concupiscibilem.

Iª-IIae q. 46 a. 3 ad 2

Ad secundum dicendum quod ira dicitur crescere in odium, non quod eadem numero passio quae prius fuit ira, postmodum fiat odium per quandam inveterationem, sed per quandam causalitatem. Ira enim, per diuturnitatem, causat odium.

Iª-IIae q. 46 a. 3 ad 3

Ad tertium dicendum quod ira dicitur componi ex tristitia et desiderio, non sicut ex partibus, sed sicut ex causis. Dictum est autem supra quod passiones concupiscibilis sunt causae passionum irascibilis.

Translation Hide
Summe der Theologie

Dritter Artikel. Der Zorn ist nicht in der Begehrkraft.

a) Dagegen sagt: I. Cicero (4 Tuscul.): „Der Zorn ist eine Begierde.“ II. Augustin in der Regel: „Der Zorn wächst zum Hasse heran“ und Gregor von Nyssa (de nat. hom. 21.): „Der Zorn ist zusammengesetzt aus dem Verlangen und der Trauer. III. Cicero (l. c.): „Der Haß ist veralteter Zorn.“ Auf der anderen Seite ist der Zorn die Ursache, daß man die betreffende Kraft „Abwehrkraft“ nennt.

b) Ich antworte, der Gegenstand der Begehrkraft sei das Gute und Böse schlechthin ohne weiteren Zusatz; der Gegenstand der Abwehrkraft aber wohl das Gleiche, jedoch mit dem Zusätze von Schwierigkeiten. Der Zorn nun richtet sich auf zweierlei: 1. auf die Rache, 2. auf jenen, an dem Rache zu nehmen ist; und Beides schließt Schwierigkeiten ein. Denn die Zornesbewegung ersteht nicht, außer wenn jedes von beiden mit etwas Großem, Bedeutendem verknüpft ist; was nämlich unbedeutend ist, das erscheint des Zornes nicht wert, sagt Aristoteles. (2 Rhet. 2.) Also ist der Zorn in der Abwehrkraft.

c) I. Cicero nennt Begierde jedes Verlangen nach etwas Gutem; und berücksichtigt nicht das „Schwierige“ im Gegenstande des Zornes. II. Der Zorn wächst zum Hasse heran, nicht als ob es die eine und selbe Leidenschaft wäre, die nun Zorn und dann Haß ist; sondern im Wege der Ursächlichkeit. Denn der langanhaltende Zorn verursacht Haß. Trauer und Verlangen aber setzen den Zorn zusammen, nicht wie Teile, sondern als Ursachen. III. ist damit beantwortet.

  Print   Report an error
  • Show the text
  • Bibliographic Reference
  • Scans for this version
Editions of this Work
Summa theologiae
Translations of this Work
Summe der Theologie

Contents

Faculty of Theology, Patristics and History of the Early Church
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Imprint
Privacy policy