Edition
Hide
Summa theologiae
Articulus 2
IIª-IIae q. 84 a. 2 arg. 1
Ad secundum sic proceditur. Videtur quod adoratio non importet actum corporalem. Dicitur enim Ioan. IV, veri adoratores adorabunt patrem in spiritu et veritate. Sed id quod fit in spiritu non pertinet ad corporalem actum. Ergo adoratio non importat corporalem actum.
IIª-IIae q. 84 a. 2 arg. 2
Praeterea, nomen adorationis ab oratione sumitur. Sed oratio principaliter consistit in interiori actu, secundum illud I ad Cor. XIV, orabo spiritu, orabo et mente. Ergo adoratio maxime importat spiritualem actum.
IIª-IIae q. 84 a. 2 arg. 3
Praeterea, corporales actus ad sensibilem cognitionem pertinent. Deum autem non attingimus sensu corporis, sed mentis. Ergo adoratio non importat corporalem actum.
IIª-IIae q. 84 a. 2 s. c.
Sed contra est quod super illud Exod. XX, non adorabis ea, neque coles, dicit Glossa, nec affectu colas, nec specie adores.
IIª-IIae q. 84 a. 2 co.
Respondeo dicendum quod, sicut Damascenus dicit, in IV libro, quia ex duplici natura compositi sumus, intellectuali scilicet et sensibili, duplicem adorationem Deo offerimus, scilicet spiritualem, quae consistit in interiori mentis devotione; et corporalem, quae consistit in exteriori corporis humiliatione. Et quia in omnibus actibus latriae id quod est exterius refertur ad id quod est interius sicut ad principalius, ideo ipsa exterior adoratio fit propter interiorem, ut videlicet per signa humilitatis quae corporaliter exhibemus, excitetur noster affectus ad subiiciendum se Deo; quia connaturale est nobis ut per sensibilia ad intelligibilia procedamus.
IIª-IIae q. 84 a. 2 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod etiam adoratio corporalis in spiritu fit, inquantum ex spirituali devotione procedit, et ad eam ordinatur.
IIª-IIae q. 84 a. 2 ad 2
Ad secundum dicendum quod sicut oratio primordialiter quidem est in mente, secundario autem verbis exprimitur, ut supra dictum est; ita etiam adoratio principaliter quidem in interiori Dei reverentia consistit, secundario autem in quibusdam corporalibus humilitatis signis, sicut genu flectimus nostram infirmitatem significantes in comparatione ad Deum; prosternimus autem nos quasi profitentes nos nihil esse ex nobis.
IIª-IIae q. 84 a. 2 ad 3
Ad tertium dicendum quod etsi per sensum Deum attingere non possumus, per sensibilia tamen signa mens nostra provocatur ut tendat in Deum.
Translation
Hide
Summe der Theologie
Zweiter Artikel. Die Anbetung schließt eine Thätigkeit des Körpers ein.
a) Dies scheint nicht der Fall zu sein. Denn: I. Joh. 4. heißt es: „Die wahren Anbeter werden anbeten im Geiste und in der Wahrheit.“ II. „Anbetung“ kommt vom Beten. Das Beten aber ist in erster Linie ein innerlicher Akt, nach 1. Kor. 4. III. Körperliche Thätigkeiten beziehen sich auf die Kenntnis der Sinne, Gott aber erreicht man nur vermittelst des vernünftigen Geistes. Auf der anderen Seite heißt es Exod. 20.: „Du sollst sie nicht anbeten und sie nicht verehren,“ wozu die Glosse bemerkt: „Weder mit der Hinneigung sollst du sie verehren, noch der äußerlichen Gestalt nach anbeten.“
b) Ich antworte, aus einer doppelten Natur zusammengesetzt müssen wir eine doppelte Anbetung Gott darbringen, nämlich eine geistige oder innerliche, welche in der inneren Andacht des Geistes besteht; und eine äußerliche, welche sich in der Verdemütigung des Körpers vollzieht. Durch die äußerlichen Zeichen der Gottesverehrung soll unser Geist angeregt werden, daß er sich Gott unterwerfe; denn durch das sinnlich Wahrnehmbare sollen wir vorgehen zum geistig Erlennbaren.
c) I. Die körperliche Anbetung geht vom Geiste aus und bezweckt ihrerseits wieder die Erbauung des Geistes. II. Wie das Gebet an erster Stelle im Innern ist und an zweiter erst in den Worten, so besteht die Anbetung zuvörderst und maßgebenderweise in der innerlichen Hochachtung und an zweiter Stelle erst in körperlichen Zeichen. Deshalb beugen wir die Kniee und bekennen damit unsere Schwäche mit Rücksicht auf Gott; wir strecken uns nieder auf dem Boden und bekennen damit, wir seien aus uns selber nichts. III. Durch sichtbare Zeichen wird unser Geist angeregt, daß er zu Gott hinstrebt.