Edition
Hide
Summa theologiae
Articulus 4
IIª-IIae, q. 174 a. 4 arg. 1
Ad quartum sic proceditur. Videtur quod Moyses non fuerit excellentior omnibus prophetis. Dicit enim Glossa, in principio Psalterii, quod David dicitur propheta per excellentiam. Non ergo Moyses fuit excellentissimus omnium.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 arg. 2
Praeterea, maiora miracula facta sunt per Iosue, qui fecit stare solem et lunam, ut habetur Iosue X, et per Isaiam, qui fecit retrocedere solem, ut habetur Isaiae XXXVIII, quam per Moysen, qui divisit mare rubrum. Similiter etiam per Eliam, de quo dicitur, Eccli. XLVIII, quis poterit tibi similiter gloriari, qui sustulisti mortuum ab Inferis? Non ergo Moyses fuit excellentissimus prophetarum.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 arg. 3
Praeterea, Matth. XI dicitur quod inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista. Non ergo Moyses fuit excellentior omnibus prophetis.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 s. c.
Sed contra est quod dicitur Deut. ult., non surrexit propheta ultra in Israel sicut Moyses.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 co.
Respondeo dicendum quod, licet quantum ad aliquid aliquis alius prophetarum fuerit maior Moyse, simpliciter tamen Moyses fuit omnibus maior. In prophetia enim, sicut ex praedictis patet, consideratur et cognitio, tam secundum visionem intellectualem quam secundum visionem imaginariam; et denuntiatio; et confirmatio per miracula. Moyses ergo fuit aliis excellentior, primo quidem, quantum ad visionem intellectualem, eo quod vidit ipsam Dei essentiam, sicut Paulus in raptu; sicut Augustinus dicit, XII super Gen. ad Litt. Unde dicitur, Num. XII, quod palam, non per aenigmata Deum videt. Secundo, quantum ad imaginariam visionem, quam quasi ad nutum habebat, non solum audiens verba, sed etiam videns loquentem, etiam in specie Dei, non solum in dormiendo, sed etiam in vigilando. Unde dicitur Exod. XXXIII, quod loquebatur ei dominus facie ad faciem, sicut homo solet loqui cum amico suo. Tertio, quantum ad denuntiationem, quia loquebatur toti populo fidelium ex persona Dei quasi de novo legem proponens; alii vero prophetae loquebantur ad populum in persona Dei quasi inducentes ad observantiam legis Moysi, secundum illud Malach. IV, mementote legis Moysi, servi mei. Quarto, quantum ad operationem miraculorum, quae fecit toti uni populo infidelium. Unde dicitur Deut. ult., non surrexit ultra propheta in Israel sicut Moyses, quem nosset dominus facie ad faciem, in omnibus signis atque portentis quae per eum misit ut faceret in terra Aegypti, Pharaoni et omnibus servis eius, universaeque terrae illius.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod prophetia David ex propinquo attingit visionem Moysi quantum ad visionem intellectualem, quia uterque accepit revelationem intelligibilis et supernaturalis veritatis absque imaginaria visione. Visio tamen Moysi fuit excellentior quantum ad cognitionem divinitatis, sed David plenius cognovit et expressit mysteria incarnationis Christi.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 ad 2
Ad secundum dicendum quod illa signa illorum prophetarum fuerunt maiora secundum substantiam facti, sed tamen miracula Moysi fuerunt maiora secundum modum faciendi, quia sunt facta toti populo.
IIª-IIae, q. 174 a. 4 ad 3
Ad tertium dicendum quod Ioannes pertinet ad novum testamentum, cuius ministri praeferuntur etiam ipsi Moysi, quasi magis revelate speculantes, ut habetur II ad Cor. III.
Translation
Hide
Summe der Theologie
Vierter Artikel. Moses war der hervorragendste unter allen Propheten.
a) Dies scheint nicht. Denn: I. Nach der Glosse in princip. Psalterii wird David im hervorragenden Sinne der Prophet genannt. II. Josue, der die Sonne stillstehen, und Isaias, der sie zurückgehen ließ, haben größere Wunder gewirkt wie Moses, der das rote Meer trockenen Fußes mit dem Volke durchschritt. Auch von Elias sagt Ekkli. 48.: „Wer könnte als dir ähnlich gepriesen werden, der du den toten entrissen hast der Unterwelt!“ III. Der Herr nennt (Matth. 11.) den heiligen Johannes den Täufer den größten unter den vom Weibe Geborenen. Auf der anderen Seite heißt es Deut. ult.: „Nicht mehr wie Moses stand auf ein Prophet in Israel.“
b) Ich antworte; schlechthin war Moses der größte unter den Propheten, wenn auch unter besonderen Gesichtspunkten andere größer waren. Moses war nämlich größer als die anderen: 1. mit Rücksicht auf das rein geistige Schauen, denn er sah wie Paulus in der Verzückung das göttliche Wesen; weshalb Num. 12. es heißt: „Offen und nicht in Rätseln hat er Gott gesehen“ (Aug. 12. sup. Gen. ad litt. 27.); — 2. mit Rücksicht auf die Phantasiegebilde; denn er hörte nicht nur die Worte, sondern sah den sprechenden in der Gestalt Gottes, nicht nur im Traumgesichte, sondern auch wachend, nach Exod. 35.: „Es sprach zu ihm der Herr von Angesicht zu Angesicht wie ein Freund zum Freunde;“ — 3. mit Rücksicht auf die Verkündigung, denn er sprach im Namen Gottes zum ganzen Volke und legte ihm das Gesetz gleichsam von neuem vor, während andere Propheten im Namen Gottes auf das Gesetz Moses hinwiesen, nach Malach, ult.: „Gedenket an das Gesetz meines Knechtes Moses;“ — 4. mit Rücksicht auf die Wunder, welche er für das ganze Volk that. Deut. ult. 10. faßt diese vier Punkte zusammen.
c) I. Rücksichtlich des geistigen Schauens kam David dem Moses am nächsten; denn jeder von beiden sah die übernatürliche Wahrheit ohne Phantasiegebilde. Moses aber schaute klarer die Wahrheiten betreffs der Gottheit, David die betreffs der Menschwerdung. II. Jene Wunder überragten die des Moses in der Substanz des thatsächlich Gewirkten; die Art und Weise aber in dem Wunderwirken des Moses war hervorragender, denn er that sie für das ganze Volk. III. Johannes gehört zum Neuen Testament, dessen Diener nach 2. Kor. 3. dem Moses vorgezogen werden.