Edition
Hide
Summa theologiae
Articulus 6
Iª q. 43 a. 6 arg. 1
Ad sextum sic proceditur. Videtur quod missio invisibilis non fiat ad omnes qui sunt participes gratiae. Patres enim veteris testamenti gratiae participes fuerunt. Sed ad illos non videtur fuisse facta missio invisibilis, dicitur enim Ioan. VII, nondum erat spiritus datus, quia nondum erat Iesus glorificatus. Ergo missio invisibilis non fit ad omnes qui sunt participes gratiae.
Iª q. 43 a. 6 arg. 2
Praeterea, profectus in virtute non est nisi per gratiam. Sed missio invisibilis non videtur attendi secundum profectum virtutis, quia profectus virtutis videtur esse continuus, cum caritas semper aut proficiat aut deficiat; et sic missio esset continua. Ergo missio invisibilis non fit ad omnes participes gratiae.
Iª q. 43 a. 6 arg. 3
Praeterea, Christus et beati plenissime habent gratiam. Sed ad eos non videtur fieri missio, quia missio fit ad aliquid distans; Christus autem, secundum quod homo, et omnes beati perfecte sunt uniti Deo. Non ergo ad omnes participes gratiae fit missio invisibilis.
Iª q. 43 a. 6 arg. 4
Praeterea, sacramenta novae legis continent gratiam. Nec tamen ad ea dicitur fieri missio invisibilis. Non ergo ad omnia quae habent gratiam, fit missio invisibilis.
Iª q. 43 a. 6 s. c.
Sed contra est quod, secundum Augustinum, missio invisibilis fit ad sanctificandam creaturam. Omnis autem creatura habens gratiam sanctificatur. Ergo ad omnem creaturam huiusmodi fit missio invisibilis.
Iª q. 43 a. 6 co.
Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, missio de sui ratione importat quod ille qui mittitur vel incipiat esse ubi prius non fuit, sicut accidit in rebus creatis; vel incipiat esse ubi prius fuit, sed quodam modo novo, secundum quod missio attribuitur divinis personis. Sic ergo in eo ad quem fit missio, oportet duo considerare, scilicet inhabitationem gratiae, et innovationem quandam per gratiam. Ad omnes ergo fit missio invisibilis, in quibus haec duo inveniuntur.
Iª q. 43 a. 6 ad 1
Ad primum ergo dicendum quod missio invisibilis est facta ad patres veteris testamenti. Unde dicit Augustinus, IV de Trin., quod secundum quod filius mittitur invisibiliter, fit in hominibus aut cum hominibus; hoc autem antea factum est in patribus et prophetis. Quod ergo dicitur, nondum erat datus spiritus, intelligitur de illa datione cum signo visibili, quae facta est in die Pentecostes.
Iª q. 43 a. 6 ad 2
Ad secundum dicendum quod etiam secundum profectum virtutis, aut augmentum gratiae, fit missio invisibilis. Unde Augustinus dicit, IV de Trin., quod tunc cuiquam mittitur filius, cum a quoquam cognoscitur atque percipitur, quantum cognosci et percipi potest pro captu vel proficientis in Deum, vel perfectae in Deo animae rationalis. Sed tamen secundum illud augmentum gratiae praecipue missio invisibilis attenditur, quando aliquis proficit in aliquem novum actum, vel novum statum gratiae, ut puta cum aliquis proficit in gratiam miraculorum aut prophetiae, vel in hoc quod ex fervore caritatis exponit se martyrio, aut abrenuntiat his quae possidet, aut quodcumque opus arduum aggreditur.
Iª q. 43 a. 6 ad 3
Ad tertium dicendum quod ad beatos est facta missio invisibilis in ipso principio beatitudinis. Postmodum autem ad eos fit missio invisibilis, non secundum intensionem gratiae, sed secundum quod aliqua mysteria eis revelantur de novo, quod est usque ad diem iudicii. Quod quidem augmentum attenditur secundum extensionem gratiae ad plura se extendentis. Ad Christum autem fuit facta invisibilis missio in principio suae conceptionis, non autem postea, cum a principio suae conceptionis fuerit plenus omni sapientia et gratia.
Iª q. 43 a. 6 ad 4
Ad quartum dicendum quod gratia est in sacramentis novae legis instrumentaliter, sicut forma artificiati est in instrumentis artis, secundum quendam decursum ab agente in patiens. Missio autem non dicitur fieri nisi respectu termini. Unde missio divinae personae non fit ad sacramenta, sed ad eos qui per sacramenta gratiam suscipiunt.
Translation
Hide
Summe der Theologie
Sechster Artikel. Auf alle, welche der Gnade tellhaftig sind, erstreckt sich die unsichtbare Sendung.
a) Dagegen spricht: I. Die Väter des Alten Testamentes waren teilhaftig der Gnade. Aber zu ihnen gelangte keine unsichtbare Sendung; wie dies aus Joh. 7, 39 hervorgeht: „Noch nicht war der Geist gegeben; denn noch nicht war Jesus verherrlicht.“ L. II. Der Fortschritt in der Tugend vollzieht sich nur auf Grund der Gnade. Die unsichtbare Sendung aber scheint sich nicht nach dem Fortschritte in der Tugend zu richten, denn der letztere ist ein ununterbrochener; und so wäre also die Sendung eine ununterbrochene. LI. III. Christus und die Seligen haben in höchster Vollkommenheit die Gnade. Auf sie scheint sich aber die Sendung nicht zu erstrecken; denn jede Sendung richtet sich auf einen Punkt, der in etwa fern ist. Christus als Mensch aber sowohl wie auch die Seligen sind vollkommen vereint mit Gott und in keiner Weise Ihm fern. IV. Die Sakramente im Neuen Bunde enthalten die Gnade. Zu ihnen hin aber vollzieht sich keine unsichtbare Sendung. Also letztere erstreckt sich nicht auf alles, was der Gnade teilhaftig ist. Auf der anderen Seite steht, was Augustin (vgl. oben) sagt, die unsichtbare Sendung vollziehe sich wegen der Heiligung der Kreaturen. Jede Kreatur aber, die in der Gnade ist, wird geheiligt. Also auf alle derartige Kreaturen erstreckt sich die unsichtbare Sendung. LV.
b) Ich antworte, das „Gesendetsein“ schließe in seiner Natur es ein, daß jener, welcher gesendet wird, da beginnt zu sein, wo er vorher nicht war; wie dies in den geschöpflichen Dingen zutrifft; — oder daß er in einer neuen Art und Weise da beginne zu sein, wo er vorher schon war; wie ein solches Gesendetsein den göttlichen Personen entspricht. Also muß in jenem, zu dem hin die Sendung sich vollzieht, ein zweifaches Moment in Betracht gezogen werden: Die Innewohnung der Gnade — und eine gewisse Erneuerung im Sein durch die Gnade. Auf alle also erstreckt sich die unsichtbare Sendung, in welchen dieses zweifache Moment gefunden wird.
c) I. Die unsichtbare Sendung ist den Vätern geworden. Deshalb sagt Augustin (4. de Trin. 20.): „Insofern der Sohn unsichtbarenveise gesendet wird, beginnt Er in den Menschen zu sein oder mit den Menschen.“ Dies aber ist vorher geschehen in den Vätern und Propheten. Was also gesagt wird: „Noch nicht war der heilige Geist gegeben;“ das ist von jenem Verleihen zu verstehen, welches zugleich mit dem äußeren Zeichen am Pfingsttage stattfand. II. Wohl vollzieht sich die unsichtbare Sendung gemäß dem Fortschritte in der Tugend; weshalb Augustin (4. de Trin. l. c.) sagt: „Dann wird der Sohn gesendet, wenn Er von Jemandem erkannt und wahrgenommen wird; insofern Er erkannt und wahrgenommen werden kann nach dem Verständnisse entweder dessen, der zu Gott hin fortschreitet oder dessen, der mit seiner Seele vollkommen mit Gott vereinigt ist.“ Jedoch wird nach jenem Fortschritte in der Tugend oder nach jener Vermehrung der Gnade in vorzüglicher Weise eine unsichtbare Sendung angenommen, wonach jemand fortschreitet zu einem neuen Alte oder zu einem neuen Zustande der Gnade; wie wenn jemand die Gabe der Prophetie oder der Wunder erhält oder wenn er aus Liebeseifer sich dem Martyrium aussetzt oder ähnlich. LX. III. An die Seligen ist die unsichtbare Sendung geschehen im Beginne ihrer Seligkeit. Nachher aber vollzieht sich nach ihnen keine solche Sendung mehr auf Grund der Erhöhung in der Gnade; jedoch wohl mit Rücksicht auf einzelne Geheimnisse, die ihnen von neuem offenbart werden bis zum jüngsten Tage. Und diese Vermehrung geschieht gemäß der Ausdehnung der einmal bestehenden Gnade auf mehreres. An Christum aber geschah die unsichtbare Sendung im Beginne seiner Empfängnis; nicht aber nachher. Denn von diesem Beginne an war Er aller Weisheit und Gnade voll. IV. Die Gnade ist in den Sakramenten des Neuen Bundes wie ein Werkzeug; gleichwie die Form des Kunstwerkes in den Werkzeugen ist, mit denen der Künstler arbeitet. Eine Sendung wird aber nur gemeint mit Rücksicht auf den Abschluß; nicht mit Rücksicht auf ein Werkzeug. Die unsichtbare Sendung also erstreckt sich nicht auf die Sakramente, sondern auf jene, welche durch die Sakramente Gnade empfangen.