• Home
  • Works
  • Introduction Guide Collaboration Sponsors / Collaborators Copyrights Contact Imprint
Bibliothek der Kirchenväter
Search
DE EN FR
Works Thomas Aquinas (1225-1274)

Translation Hide
Summe der Theologie

Zweiter Artikel. Über die Art der Notwendigkeit, mit welcher Christi Leib solchen Mangeln unterlag.

a) Aus keinerlei Notwendigkeit unterlag Christus diesen Mängeln.
Denn: I. Isai. 53. heißt es: „Er ist dargebracht worden, weil Er so gewollt
hat.“ Der Wille aber steht gegenüber der Notwendigkeit. II. „Nichts Erzwungenes war in Christo, Alles war da freiwillig;“
sagt Damascenus (3. de orth. fide 20.). III. Der gewaltigere legt Notwendigkeit auf. Keine Kreatur aber ist
mächtiger wie die Seele Christi, der es zugehörte, den eigenen Körper zu
behüten. Also waren aus keinerlei Notwendigkeit veranlaßt die Mängel im
Körper Christi. Auf der anderen Seite heißt es Röm. 8.: „Es sandte Gott seinen Sohn, daß derselbe ähnlich sei dem Fleische der Sünde.“ Die Beschaffenheit des Fleisches der Sünde aber ist eine derartige, daß eine Notwendigkeit vorliegt für das Sterben und Leiden. Also diese Notwendigkeit trug auch der Herr.

b) Ich antworte, die eine Art Notwendigkeit, die des Zwanges
von außen her, sei sowohl der Natur entgegen wie dem Willen, von denen
jedes ein innerliches Princip ist; — die andere Art Notwendigkeit sei die
natürliche, welche nämlich folgt und entspricht den natürlichen Principien;
wie der Wesensform, also daß das Feuer wärmt, oder dem Stoffe, daß
z. B. der Körper, welcher aus einander entgegengesetzten Elementen zusammengesetzt ist, wieder aufgelöst wird. Gemäß dieser Notwendigkeit nun, welche dem Stoffe folgt, war der Leib Christi unterworfen dem Tode und anderen ähnlichen Mängeln; auf Grund des „Wohlgefallens des göttlichen Willens.“ Diese Notwendigkeit wird erzeugt aus den der menschlichen Natur eigenen Principien. Sprechen wir aber von der Notwendigkeit des Zwanges von außen her, soweit eine solche widerstreitet der Natur des Körpers, so war gemäß der Beschaffenheit der eigenen Natur der Leib Christi auch dieser Notwendigkeit unterworfen, wie dem Geißeln, dem Durchbohren des Nagels etc. Soweit aber diese letzte Notwendigkeit widerstreitet dem Willen, sei es dem göttlichen sei es dem vernünftigen menschlichen, so war in Christo keine solche Notwendigkeit von bestimmendem Einflüsse; nur dem rein natürlichen Willen, der von Natur dem Tode widerstrebt, waren diese Schäden entgegen.

c) I. Christus hat Sich dargebracht, sowohl auf Grund des göttlichen wie des vernünftig menschlichen Willens; nur dem natürlichen Willen war der Tod zuwider. II. Oben beantwortet. III. Schlechthin war keine Kreatur mächtiger wie die Seele Christi.Es konnte aber mit Rücksicht auf diese gewisse einzelne Wirkung etwas stärker sein; wie z. B. der Nagel, um zu durchbohren. Wir sprechen nun hier von der Seele Christi gemäß der ihr eigenen Natur und Kraft.

Edition Hide
Summa theologiae

Articulus 2

IIIª q. 14 a. 2 arg. 1

Ad secundum sic proceditur. Videtur quod Christus non ex necessitate his defectibus subiacuerit. Dicitur enim Isaiae LIII, oblatus est quia ipse voluit, et loquitur de oblatione ad passionem. Sed voluntas opponitur necessitati. Ergo Christus non ex necessitate subiacuit corporis defectibus.

IIIª q. 14 a. 2 arg. 2

Praeterea, Damascenus dicit, in III libro, nihil coactum in Christo consideratur, sed omnia voluntaria. Sed quod est voluntarium, non est necessarium. Ergo huiusmodi defectus non fuerunt ex necessitate in Christo.

IIIª q. 14 a. 2 arg. 3

Praeterea, necessitas infertur ab aliquo potentiori. Sed nulla creatura est potentior quam anima Christi, ad quam pertinebat proprium corpus conservare. Ergo huiusmodi defectus seu infirmitates non fuerunt in Christo ex necessitate.

IIIª q. 14 a. 2 s. c.

Sed contra est quod apostolus dicit, Rom. VIII, misit Deus filium suum in similitudinem carnis peccati. Sed conditio carnis peccati est quod habeat necessitatem moriendi, et sustinendi alias huiusmodi passiones. Ergo talis necessitas sustinendi hos defectus fuit in carne Christi.

IIIª q. 14 a. 2 co.

Respondeo dicendum quod duplex est necessitas. Una quidem coactionis, quae fit ab agente extrinseco. Et haec quidem necessitas contrariatur et naturae et voluntati, quorum utrumque est principium intrinsecum. Alia autem est necessitas naturalis, quae consequitur principia naturalia, puta formam, sicut necessarium est ignem calefacere; vel materiam, sicut necessarium est corpus ex contrariis compositum dissolvi. Secundum igitur hanc necessitatem quae consequitur materiam, corpus Christi subiectum fuit necessitati mortis, et aliorum huiusmodi defectuum. Quia, sicut dictum est, beneplacito divinae voluntatis Christi carni permittebatur agere et pati quae propria, haec autem necessitas causatur ex principiis humanae carnis, ut dictum est. Si autem loquamur de necessitate coactionis secundum quod repugnat naturae corporali, sic iterum corpus Christi, secundum conditionem propriae naturae, necessitati subiacuit et clavi perforantis et flagelli percutientis. Secundum vero quod necessitas talis repugnat voluntati, manifestum est quod in Christo non fuit necessitas horum defectuum, nec per respectum ad voluntatem divinam; nec per respectum ad voluntatem humanam Christi absolute, prout sequitur rationem deliberativam; sed solum secundum naturalem motum voluntatis, prout scilicet naturaliter refugit mortem et corporis nocumenta.

IIIª q. 14 a. 2 ad 1

Ad primum ergo dicendum quod Christus dicitur oblatus quia voluit, et voluntate divina, et voluntate humana deliberata, licet mors esset contra naturalem motum voluntatis humanae, ut dicit Damascenus.

IIIª q. 14 a. 2 ad 2

Ad secundum patet responsio ex dictis.

IIIª q. 14 a. 2 ad 3

Ad tertium dicendum quod nihil fuit potentius quam anima Christi absolute, nihil tamen prohibet aliquid fuisse potentius quantum ad hunc effectum; sicut clavus ad perforandum. Et hoc dico secundum quod anima Christi consideratur secundum propriam naturam et virtutem.

  Print   Report an error
  • Show the text
  • Bibliographic Reference
  • Scans for this version
Editions of this Work
Summa theologiae
Translations of this Work
Summe der Theologie

Contents

Faculty of Theology, Patristics and History of the Early Church
Miséricorde, Av. Europe 20, CH 1700 Fribourg

© 2025 Gregor Emmenegger
Imprint
Privacy policy