VIII.

[1] Sed ne me inexorabile contra fortunam gerere bellum putes, est aliquando, cum de hominibus, fallax illa nihil, bene mereatur, tum scilicet, cum se aperit, cum frontem detegit moresque profitetur. [2] Nondum forte quid loquar intellegis. Mirum est, quod dicere gestio, eoque sententiam verbis explicare vix queo. [3] Etenim plus hominibus reor adversam quam prosperam prodesse fortunam. Illa enim semper specie felicitatis, cum videtur blanda, mentitur, haec semper vera est, cum se instabilem mutatione demonstrat. [4] Illa fallit, haec instruit, illa mendacium specie bonorum mentes fruentium ligat, haec cognitione fragilis felicitatis absolvit. Itaque illam videas ventosam, fluentem suique semper ignaram, hanc sobriam succinctamque et ipsius adversitatis exercitatione prudentem. [5] Postremo felix a vero bono devios blanditiis trahit, adversa plerumque ad vera bona reduces unco retrahit. [6] An hoc inter minima aestimandum putas, quod amicorum tibi fidelium mentes haec aspera, haec horribilis fortuna detexit? Haec tibi certos sodalium vultus ambiguosque secrevit, discedens suos abstulit, tuos reliquit. [7] Quanti hoc integer et, ut videbaris tibi, fortunatus emisses? Nunc amissas opes querere: quod pretiosissimum divitiarum genus est, amicos invenisti.

Quod mundus stabili fide

Concordes variat vices,

Quod pugnantia semina

Foedus perpetuum tenent,

Quod Phoebus roseum diem

Curru provehit aureo,

Ut, quas duxerit Hesperos

Phoebe noctibus imperet,

Ut fluctus avidum mare

Certo fine coerceat,

Ne terris liceat vagis

S. 66 Latos tendere terminos,

Hanc rerum seriem ligat

Terras ac pelagus regens

Et caelo imperitans amor.

Hic si frena remiserit,

Quidquid nunc amat invicem,

Bellum continuo geret,

Et quam nunc socia fide

Pulchris motibus incitant,

Certent solvere machinam.

Hic sancto populos quoque

Iunctos foedere continet,

Hic et coniugii sacrum

Castis nectit amoribus,

Hic fidis etiam sua

Dictat iura sodalibus.

O felix hominum genus,

Si vestros animos amor,

Quo caelum regitur, regat!