Caput XXIV: De trinitate diuina, quae per omnia opera sua significationis suae sparsit indicia.

Credimus et tenemus et fideliter praedicamus, quod pater genuerit uerbum, hoc est sapientiam, per quam facta sunt omnia, unigenitum filium, unus unum, aeternus coaeternum, summe bonus aequaliter bonum; et quod spiritus sanctus simul et patris et filii sit spiritus et ipse consubstantialis et coaeternus ambobus; atque hoc totum et trinitas sit propter proprietatem personarum et unus deus propter inseparabilem diuinitatem, sicut unus omnipotens propter inseparabilem omnipotentiam; ita tamen, ut etiam cum de singulis quaeritur unusquisque eorum et deus et omnipotens esse respondeatur; cum uero de omnibus simul, non tres di uel tres omnipotentes, sed unus deus omnipotens; tanta ibi est in tribus inseparabilis unitas, quae sic se uoluit praedicari. utrum autem boni patris et boni filii spiritus sanctus, quia communis ambobus est, recte bonitas dici possit amborum, non audeo temerariam praecipitare sententiam; uerumtamen amborum eum dicere sanctitatem facilius ausus fuero, non amborum quasi qualitatem, sed ipsum quoque substantiam et tertiam in trinitate personam. ad hoc enim me probabilius ducit, quod, cum sit et pater spiritus et filius spiritus, et pater sanctus et filius sanctus, proprie tamen ipse uocatur spiritus sanctus tamquam sanctitas substantialis et consubstantialis amborum. sed si nihil est aliud bonitas diuina quam sanctitas, profecto et intellegentia rationis est, non praesumptionis audacia, ut in operibus dei secreto quodam loquendi modo, quo nostra exerceatur intentio, eadem nobis insinuata intellegatur trinitas, unamquamque creaturam quis fecerit, per quid fecerit, propter quid fecerit. pater quippe intellegitur uerbi, qui dixit ut fiat; quod autem illo dicente factum est, procul dubio per uerbum factum est; in eo uero quod dicitur: uidit deus, quia bonum est, satis significatur deum nulla necessitate, nulla suae cuiusquam utilitatis indigentia, sed sola bonitate fecisse quod factum est, id est, quia bonum est; quod ideo posteaquam factum est dicitur, ut res, quae facta est, congruere bonitati, propter quam facta est, indicetur. quae bonitas si spiritus sanctus recte intellegitur, uniuersa nobis trinitas in suis operibus intimatur. inde est ciuitatis sanctae, quae in sanctis angelis sursum est, et origo et informatio et beatitudo. nam si quaeratur unde sit: deus eam condidit; si unde sit sapiens: a deo inluminatur; si unde sit felix: deo fruitur; subsistens modificatur, contemplans inlustratur, inhaerens iucundatur; est, uidet, amat; in aeternitate dei uiget, in ueritate dei lucet, in bonitate dei gaudet.