Caput XXVIII: In primo homine exortam fuisse omnem plenitudinem generis humani, in qua praeuiderit deus, quae pars honoranda esset praemio, quae damnanda supplicio.

Merito igitur uera religio, quem mundi uniuersi, eum animalium quoque uniuersorum, hoc est et animarum et corporum, conditorem agnoscit et praedicat. in quibus terrenis praecipuus ab illo ad eius imaginem homo propter eam causam, quam dixi, et si qua forte alia maior latet, factus est unus, sed non relictus est solus. nihil enim est quam hoc genus tam discordiosum uitio, tam sociale natura. neque commodius contra uitium discordiae uel cauendum ne existeret, uel sanandum cum extitisset, natura loqueretur humana, quam recordationem illius parentis, quem propterea deus creare uoluit unum, de quo multitudo propagaretur, ut hac admonitione etiam in multis concors unitas seruaretur. quod uero femina illi ex eius latere facta est, etiam hic satis significatum est quam cara mariti et uxoris debeat esse coniunctio. haec opera dei propterea sunt utique inusitata, quia prima. qui autem ista non credunt, nulla facta prodigia debent credere; neque enim et ipsa, si usitato naturae curriculo gignerentur, prodigia dicerentur. quid autem sub tanta gubernatione diuinae prouidentiae, quamuis eius causa lateat, frustra gignitur? ait quidam psalmus sacer: uenite et uidete opera domini, quae posuit prodigia super terram. cur ergo ex latere uiri femina facta sit, et hoc primum quodammodo prodigium quid praefigurauerit, dicetur alio loco, quantum me deus adiuuerit. nunc quoniam liber iste claudendus est, in hoc primo homine qui primitus factus est, nondum quidem secundum euidentiam, iam tamen secundum dei praescientiam exortas fuisse existimemus in genere humano societates tamquam ciuitates duas. ex illo enim futuri erant homines, alii malis angelis in supplicio, alii bonis in praemio sociandi, quamuis occulto dei iudicio, sed tamen iusto. cum enim scriptum sit: uniuersae uiae domini misericordia et ueritas: nec iniusta eius gratia nec crudelis potest esse iustitia.