Übersetzung
ausblenden
Summe der Theologie
Achter Artikel. Der Stolz ist keine Hauptsünde.
a) Dagegen spricht Folgendes: I. Isidor und Kassian zählen ihn unter die Hauptsünden. II. Der Stolz ist dasselbe wie eitle Ruhmgier; diese aber ist Hauptsünde. III. „Der Stolz erzeugt Neid und ist nie ohne solche Begleitung,“ sagt Augustin (de virginit. 31.). Der Neid aber ist eine Hauptsünde; also um so mehr der Stolz. Auf der anderen Seite steht der Stolz bei Gregor (31. moral. 17.) nicht unter den Hauptsünden.
b) Ich antworte, manche beachteten, der Stolz sei eine besondere Sünde, aus der viele andere nach Weise des Zweckes entspringen, und zählten deshalb den Stolz zu den Hauptsünden. Gregor der Große aber beachtete den allgemeinen Einfluß des Stolzes auf alle andere Sünden und nannte ihn deshalb nicht eine besondere Hauptsünde, sondern den König aller Sünden: „Der König aller Laster, der Stolz, überläßt das Herz, das er kaum in Besitz genommen, allsogleich wie sieben Feldherren den sieben Hauptsünden, aus denen die Menge der Sünden fließt.“
c) I. Damit beantwortet. II. Der Stolz ist die Ursache für die eitle Ruhmgier. Denn der Stolz begehrt in ungeregelter Weise nach dem Vorrange; die eitle Ruhmgier begehrt danach, daß derselbe sich offenbart. III. Daß der Neid vom Stolze erzeugt wird, beweist, daß der Stolz etwas Hauptsächlicheres ist wie eine Hauptsünde.
Edition
ausblenden
Summa theologiae
Articulus 8
IIª-IIae, q. 162 a. 8 arg. 1
Ad octavum sic proceditur. Videtur quod superbia debeat poni vitium capitale. Isidorus enim, et etiam Cassianus, enumerant superbiam inter vitia capitalia.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 arg. 2
Praeterea, superbia videtur esse idem inani gloriae, quia utraque excellentiam quaerit. Sed inanis gloria ponitur vitium capitale. Ergo etiam superbia debet poni vitium capitale.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 arg. 3
Praeterea, Augustinus dicit, in libro de Virginit., quod superbia invidiam parit, nec unquam est sine tali comite. Sed invidia ponitur vitium capitale, ut supra habitum est. Ergo multo magis superbia.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 s. c.
Sed contra est quod Gregorius, XXXI Moral., non enumerat superbiam inter vitia capitalia.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 co.
Respondeo dicendum quod, sicut ex supra dictis patet, superbia dupliciter considerari potest, uno modo, secundum se, prout scilicet est quoddam speciale peccatum; alio modo, secundum quod habet quandam universalem influentiam in omnia peccata. Vitia autem capitalia ponuntur esse quaedam specialia peccata, ex quibus multa genera peccatorum oriuntur. Et ideo quidam, considerantes superbiam secundum quod est quoddam speciale peccatum, connumeraverunt eam aliis vitiis capitalibus. Gregorius vero, considerans universalem eius influentiam quam habet in omnia vitia, ut dictum est, non connumeravit eam aliis capitalibus vitiis, sed posuit eam reginam omnium vitiorum et matrem. Unde Gregorius dicit, in XXXI Moral., ipsa vitiorum regina superbia, cum devictum plene cor ceperit, mox illud septem principalibus vitiis, quasi quibusdam suis ducibus, devastandum tradit, ex quibus vitiorum multitudines oriuntur.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 ad 1
Et per hoc patet responsio ad primum.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 ad 2
Ad secundum dicendum quod superbia non est idem inani gloriae, sed causa eius. Nam superbia inordinate excellentiam appetit, sed inanis gloria appetit excellentiae manifestationem.
IIª-IIae, q. 162 a. 8 ad 3
Ad tertium dicendum quod ex hoc quod invidia, quae est vitium capitale, oritur ex superbia, non sequitur quod superbia sit vitium capitale, sed quod sit aliquid principalius capitalibus vitiis.