13.

Ad. Concedam, cum ostenderis quomodo recte possimus omnia verba nomina dicere.

Augustinus: Facile est: nam credo te accepisse ac tenere pronomen dictum, quod pro ipso nomine valeat, rem tamen notet minus plena significatione quam nomen. Nam, ut opinor, definivit ille ita, quem grammatico reddidisti: Pronomen est pars orationis, quae pro ipso posita nomine, minus quidem plene, idem tamen significat.

Adeodatus: Recordor et probo.

Augustinus: Vides igitur secundum hanc definitionem nullis nisi nominibus servire, et pro his solis poni posse pronomina, velut cum dicimus, Hic vir, ipse rex, eadem mulier, hoc aurum, illud argentum: hic, ipse, eadem, hoc, illud pronomina esse; vir, rex, mulier, aurum, argentum, nomina, quibus plenius quam illis pronominibus res significatae sunt.

Adeodatus: Video et assentior.

Augustinus: Tu ergo nunc mihi paucas conjunctiones quaslibet enuntia.

Adeodatus: Et, que, at, atque.

Augustinus: Haec omnia quae dixisti, nonne tibi videntur esse nomina?

Adeodatus: Non omnino.

Augustinus: Ego saltem tibi recte locutus videor, cum dicerem, Haec omnia quae dixisti?

Adeodatus: Recte prorsus; et jam intelligo quam mirabiliter ostenderis me nomina enuntiasse: non enim aliter de his recte dici potuisset, Haec omnia. Sed enim vereor adhuc, ne propterea mihi recte locutus videaris, quod has quatuor conjunctiones etiam verba esse non nego; ut ideo de his recte dici potuerit, Haec omnia, quoniam recte dicitur, Haec verba omnia. Si autem a me quaeras quae sit pars orationis, Verba; nihil aliud respondebo quam, Nomen. Quare huic nomini fortasse pronomen adjunctum est, ut illa recta esset locutio tua.